Konferencja, którą zorganizowała Biblioteka Politechniki Białostockiej pt.: Biblioteki naukowe – doświadczenia przeszłości, wyzwania jutra dała możliwość spotkania się w kręgu środowiska bibliotekarskiego po długim czasie pandemicznej izolacji i pracy online. Okazją do spotkania był jubileusz 70-lecia Biblioteki. Wszelkie jubileusze skłaniają do refleksji nad przeszłością i zastanowienia się, jakie wyzwania przyniosą kolejne lata. Konferencja odbyła się w dniach 9-10 września 2021 r. Z ramienia Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie wystąpienia zaprezentowały: Magdalena Rowińska oraz Lilianna Nalewajska.
Historia Biblioteki Politechniki Białostockiej sięga czasów, kiedy w Białymstoku działała Wieczorowa Szkoła Inżynierska (założona w 1949 r. jako szkoła prywatna, dwa lata później została upaństwowiona), a pierwszy księgozbiór był własnością Naczelnej Organizacji Technicznej. W 1964 r. nastąpiło przekształcenie na Wyższą Szkołę Inżynierską, która po 10 latach uzyskała status Politechniki. Obecnie Biblioteka Politechniki Białostockiej posiada księgozbiór liczący blisko 400 tys. książek, czasopism, norm (udostępnianych w Punkcie Informacji Normalizacyjnej). Jest zlokalizowana w budynku Centrum Nowoczesnego Kształcenia na kampusie Politechniki w Białymstoku. To trzykondygnacyjny budynek podzielony na trzy strefy: w jednym z bocznych skrzydeł została ulokowana Biblioteka Główna Politechniki, w drugim – Studium Języków Obcych oraz Centrum Zdalnego Kształcenia.
Obecnie w skład biblioteki wchodzą także biblioteki specjalistyczne, zlokalizowane na wydziałach: Architektury, Inżynierii Zarządzania oraz Instytutu Nauk Leśnych Wydziału Budownictwa i Nauk o Środowisku w Hajnówce.
Budynek, w którym mieści się Biblioteka – Centrum Nowoczesnego Kształcenia Politechniki Białostockiej, powstał w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013. Autorem projektu jest AA Studio Adrian Staszczyszyn Wrocław. Budynek został zaprojektowany na planie podkowy i nawiązuje do kultury Podlasia. Uwagę przyciągają białe, ażurowe elewacje. Motywy zdobnicze nawiązują do tradycji ludowej, dla których inspiracją były podlaskie wycinanki autorstwa Jadwigi Solińskiej.
Szeroka tematyka konferencji pozwoliła przyjrzeć się wielu zróżnicowanym aspektom pracy biblioteki naukowej. Rozważania rozpoczęła dr Anna Wałek – gość specjalny konferencji, dyrektor Biblioteki Politechniki Gdańskiej, której wystąpienie koncentrowało się wokół przyszłości pracy bibliotek oraz zawodu bibliotekarzy akademickich. Na tle różnorodnych kryzysów (m.in. wizerunku bibliotekarzy, upadku kształcenia, czy deregulacji zawodu) prelegentka starała się wskazać szanse dla nowoczesnych bibliotekarzy oraz nowe zadania (digitalizacja, ewaluacja, open access, zarządzanie danymi badawczymi).
Wśród tematów wystąpień duża część dotyczyła problemów związanych z ewaluacją. Prelegenci, m.in. z bibliotek Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, czy Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej analizowali miejsce i rolę biblioteki w procesie ewaluacji jakości działalności naukowej – omawiano narzędzia, metody, sposób organizacji pracy. Prezentowane były także zadania bazy wiedzy uczelni w tym procesie.
Nie zabrakło również refleksji związanych z wyzwaniami, przed jakimi stanęły biblioteki akademickie podczas pandemii. Podkreślano wpływ pandemii na zmianę paradygmatu funkcjonowania oraz wzrost wykorzystania cyfryzacji i usieciowienia w pracy uczelni oraz bibliotek. Zauważony został również problem wykluczenia bibliotecznego przed i w trakcie pandemii.
Wystąpienie Magdaleny Rowińskiej wpisywało się w blok tematów dotyczących współczesnych problemów bibliotekarskich i dotyczyło kształtowania kadry zarządzającej w nowoczesnej bibliotece. Na podstawie doświadczeń zgromadzonych w trakcie uczestniczenia w Akademii Liderów UW, prelegentka podkreśliła konieczność rozwijania kompetencji zarządczych w tak dużym zespole pracowników, jakim jest zespół BUW.
Lilianna Nalewajska podjęła temat internacjonalizacji uczelni i miejsca biblioteki akademickiej w tym procesie. Uniwersytet Warszawski, na którym studiuje najwięcej studentów zagranicznych w Polsce jest świetnym polem obserwacji. Zadania, jakie pełni biblioteka w tym kontekście oraz te, które w przyszłości mogą i należy rozwijać związane są m.in. z międzynarodową współpracą uczelni. Rolą biblioteki akademickiej jest wspieranie procesu dydaktycznego, zapewnienie odpowiednich źródeł informacji oraz warunków pracy uczącym się studentom oraz prowadzącym badania naukowcom. Biblioteka wspiera ich również poprzez odpowiednie szkolenia. Obecność zagranicznych użytkowników na uczelni wpływa także na konieczność rozwoju kompetencji pracowników, m.in. językowych czy międzykulturowych, co BUW realizuje poprzez odpowiednie szkolenia swojej kadry.
Tekst i zdjęcia: Lilianna Nalewajska, Oddział Usług Informacyjnych i Szkoleń