P Język, Literatura
Vaclav Havel, Utwory sceniczne, pod redakcją Andrzeja S. Jagodzińskiego; [przekład Andrzej S. Jagodziński, Janusz Anderman, Irena Bołtuć, Józef Waczków; posłowie Elżbieta Zimna]. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2016.
BUW Wolny Dostęp: PG5039.18.A9 A575 2016
Kiedyś sztukom Vaclava Havla towarzyszyły zawsze dodatkowe atrakcje. W listopadzie 1981 r. w warszawskim Teatrze Powszechnym (były wystawiane jednoaktówki Audiencja, Wernisaż i Protest w reżyserii Feliksa Falka) apelowano o uwolnienie autora z więzienia (odsiadywał wyrok czterech i pół roku za działalność antypaństwową). Podobnie w lutym 1989 roku (wznowiono Audiencję i Protest, a autor był skazany na 9 miesięcy za udział w manifestacji). Po przedstawieniu Adam Michnik, wszedł na scenę i wygłosił krótką mowę w obronie swego przyjaciela (…). Wygłosił, widać było (jawność!), że stoi na scenie i porusza wargami. Ale mowę zagłuszyła muzyka, towarzysząca przedtem finałowi spektaklu i oklaskom, teraz zaś ostentacyjnie wzmocniona do granic wytrzymałości” pisała Anna Bojarska w „Przeglądzie Katolickim„.
W stanie wojennym Largo desolato w reżyserii Macieja Szarego oglądało w Teatrze Domowym, który nie był legalny i po spektaklu widzowie rozchodzili się w małych grupkach, żeby nie rzucać się w oczy.
Teraz Havla grywa się rzadko. Może warto go sobie przypomnieć.
Książka zawiera 17 utworów. Są tam też Odejścia, sztuka z wątkami politycznymi, którą Havel napisał już jako były prezydent Republiki Czeskiej.
Ewa Dulna-Rak, Słownik leksyki teatralnej największych polskich reformatorów teatru w dwudziestoleciu międzywojennym: Juliusza Osterwy, Leona Schillera, Aleksandra Zelwerowicza, Wilama Horzycy, Iwona Galla. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2016.
W opracowaniu
W słowniku można znaleźć, wzbogacone cytatami, objaśnienia terminów oczywistych: antreprener, aktor, scena, mastyks. Niektóre słowa, choć brzmią znajomo, znaczą co innego, niż nam się zdaje: nieużytek to kiepski aktor, szereg to dziedzina sztuki ( Szeregi: Literatura – Malarstwo… Aktorstwo pisze w Raptularzu kijowskim Osterwa), a jan to jedna stopa metryczna w wersie (u tego samego autora) . Dlatego możliwy jest też czterojan, a nawet sześcian.
Do tego amant lekki Zelwerowicza, komedialnia i epizod amoryczny Schillera oraz niezliczone wynalazki Osterwy: żywosłownia, abecadło wymowiste, chowanka, poduczeń i (na szczęście) wyuczeń, jaśnia, a także czesarz (Czesarz mężczyźniany – czesarz kobiecy, jak w hotelach… – czytamy w jego Raptularzu).
Gdyby ktoś chciał poszukać w innych słownikach, to w Słowniku argotyzmów Stanisława Kani (PG6815.K36 1995) znajdzie na stronie 166 używane w gwarze aktorskiej: picznie-osterwicznie „przesadnie lirycznie”.
AM C D-F GN700-875 Nauki historyczne
István Kovács, Cud nad Wisłą i Bałtykiem : Piłsudski – Katyń – Solidarność, przełożył Jerzy Snopek. Warszawa: Muzeum Historii Polski, 2016
BUW Wolny Dostęp: DK4382 .K68165 2016
W życiu Istvána Kovácsa, wybitnego poety, pisarza, tłumacza literatury polskiej, Polska i Polacy odgrywają znaczącą rolę (jest pierwszym Węgrem z tytułem honorowego obywatela Krakowa). Zamiłowanie do Polski nie przeszkadza jednak publicyście, by krytycznym okiem spojrzeć na nadwiślański kraj i jego mieszkańców, wytknąć Polakom ich wady i błędy.
Prezentowana pozycja to zbiór esejów publikowanych przez Kovácsa na przestrzeni wielu lat. Oryginalne węgierskie wydanie tej pozycji ukazało się w 2006 roku i odniosło spory sukces na węgierskim rynku wydawniczym.
Dla Polskiego czytelnika będzie to niewątpliwie okazja do zapoznania się z tym, co o polskiej historii wiedzą (i myślą), węgierscy bratankowie.
Tekst rozdziału „Władysław Gomułka i wydarzenia roku 1956 w Polsce” jest dostępny na stronie wydawnictwa. Z czasem pojawią się tam też kolejne rozdziały – za zgodą autora i tłumacza – na licencji CC BY-ND.
G-GF Q R-V Geografia, Nauki matematyczne, przyrodnicze i stosowane
Natalia Tarkowska, Lecznica narodu : Kulturotwórcza rola zakładu przyrodoleczniczego doktora Apolinarego Tarnawskiego w Kosowie na Pokuciu (1893-1939). Kraków: Scientia Plus, 2016
BUW Wolny Dostęp: RA887.U38 T36 2016
Sanatorium w Kosowie, na Pokuciu (Ukraina), zostało założone przez doktora Apolinarego Tarnawskiego, pioniera przyrodolecznictwa i geriatrii. Dzięki idei fizycznego i duchowego uzdrowienia społeczeństwa, ośrodek w Kosowie, nazywany drugim Zakopanem, był nie tylko modną placówką leczniczą, ale przede wszystkim ważnym ośrodkiem kulturalny i wychowawczym. Pacjentami, a raczej gośćmi doktora Tarnowskiego, byli między innymi: Melchior Wańkowicz, Gabriela Zapolska, Maria Dąbrowska. Monografia prezentuje historię słynnego uzdrowiska. Przywołując fragmenty wspomnień, korespondencji i felietonów prasowych autorka książki stara się oddać unikalną atmosferę Kosowa. Ukazuje postać doktora Tarnawskiego w nowym świetle. Nie jako ekscentryka i szaleńca, jak zazwyczaj go postrzegano, ale jako pozytywistę z krwi i kości.
K J Prawo, Nauki polityczne
Błażej Kmieciak, Prawa dziecka jako pacjenta. Warszawa: Wydawnictwo C.H.Beck, 2016
BUW Wolny Dostęp: KKP3098.K568 2016
Obowiązkiem dorosłych jest przestrzegać praw małych pacjentów. Dziecko jako pacjent wymaga traktowania pełnego troski i zrozumienia, a wedle obowiązujących przepisów przysługuje mu prawo m.in. do kontaktu z rodzicami, poszanowania godności, tajemnicy lekarskiej i odpowiednich warunków leczenia. W książce zostały poruszone zagadnienia praw dziecka pod kątem świadczeń zdrowotnych, zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych, a także dostępu do informacji.
H GN1-673 GR-GV Nauki społeczne, Antropologia
Zaufanie społeczne, Teoria – idee – praktyka, redakcja naukowa Jan Szymczyk. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2016
BUW Wolny Dostęp: HM1204.Z38 2016
Poczucie zaufania wspomaga prawidłowe funkcjonowanie człowieka w społeczeństwie. Osoby ufające sobie nawzajem odczuwają zdecydowanie mniejszy strach przed otaczającym ich światem. W książce znajdą Państwo m.in. informacje o źródłach, determinantach i funkcjach zaufania, a także o tym, jak poczucie zaufania może wpływać na naszą edukację, religijność, czy też postawę obywatelską.
A, Z – Dzieła treści ogólnej, Bibliotekoznawstwo
Daniel Koteluk, „Papierowa propaganda” w bibliotece w osadzie wiejskiej Czerwieńsk w powiecie zielonogórskim od 1949 do 1956 roku. Zielona Góra: Pro Libris – Wydawnictwo WiMBP im. C. Norwida, 2016
BUW Wolny Dostęp: Z818.C95 K68 2016
Pozycja przedstawia losy Biblioteki utworzonej 20 stycznia 1949 r. Rola placówki w latach 1949-1956 polegała na popularyzacji socjalistycznej przebudowy wsi, upowszechnianiu mechanizacji rolnictwa oraz na szkalowaniu zamożnych rolników. A o księgozbiorze Biblioteki i gustach czytelniczych z tamtego okresu dowiedzą się Państwo z książki Daniela Koteluka.
M N Muzyka, Architektura, Sztuki piękne
Słownik architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV-XVIII wieku, red. Paweł Migasiewicz, Hanna Osiecka-Samsonowicz, Jakub Sito. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2016
BUW Wolny Dostęp: NA1455.P62 W3766 2016
Rzetelnie opracowany słownik zawierający biogramy nie tylko tych znanych i uznanych architektów, jak Tylman z Gameren czy Dominik Merlini, ale także o postaciach mało znanych, niekiedy tylko na krótki czas związanych z Warszawą.
Pozycja obowiązkowa dla każdego varsavianisty jak również dla zainteresowanych architekturą i historią Warszawy.
Informacje o książkach przygotowały: Anna Białanowicz-Biernat, Dorota Bocian, Maja Bogajczyk, Alina Cywińska, Magdalena Fedorczyk-Falis, Anna Gimlewicz, Oddział Usług Informacyjnych i Szkoleń
Wizerunki okładek publikujemy za zgodą wydawców
Obrazek tytułowy: Daniel Wehner: book, flickr – CC BY