Digitalizacja w bibliotece, to przede wszystkim skanery. Bezpieczne dla zbiorów, zapewniające dobrą jakość kopii cyfrowej i nadające się głównie do szeroko pojętych zbiorów bibliotecznych ‒ książek, czasopism. Natomiast do obiektów, dla których odbioru (również w wersji cyfrowej) ma znaczenie oddanie ich faktury, charakterystyki materiału czy techniki wykonania, konieczne jest zastosowanie fotografii.
Najnowszym nabytkiem ORZE w tej dziedzinie jest stanowisko fotograficzne, którego centralną częścią jest aparat marki Sinar. Stanowisko zostało zakupione ze środków projektu „Nowa jakość udostępniania dóbr kultury na Uniwersytecie Warszawskim – stworzenie centrum digitalizacji zbiorów bibliotecznych i muzealnych”. Wcześniej do reprodukcji wykorzystywane były najpierw analogowy Nikon F3, a następnie cyfrowy Olympus Camedia C-5050 ZOOM oraz, wykorzystywany obecnie równolegle z Sinarem, Nikon D3X.
Sinar rePro RC jest sprzętem idealnym, zapewnia wyjątkową precyzję reprodukcji cyfrowych a jednocześnie jest prosty w obsłudze. Najważniejsze jego cechy to:
- silnik krokowy, który w połączeniu z obiektywami Digital High Resolution gwarantuje ustawianie ostrości dużo bardziej precyzyjnie, niż za pomocą autofocusa czy matówki;
- możliwość pracy bez konieczności bezpośredniego dostępu do aparatu, co jest szczególnie istotne, gdy jest on ustawiony na wysokim statywie; sterowanie ostrością możliwe jest z poziomu oprogramowania lub zdalnie, za pomocą pilota.
.
Aparat pracuje na przystawce Sinarback eXact. Jest to jedyna dostępna na rynku 16-strzałowa przystawka cyfrowa (na jeden plik wynikowy składa się 16 „zdjęć”). Efektywna rozdzielczość sensora sięga 192 Mp (wielkość pliku wynosi 1152 MB).
W aparacie wykorzystujemy specjalny system Sinar CTM (Color To Match), dzięki czemu możliwe jest precyzyjne odwzorowanie kolorów w widzialnym dla oka ludzkiego zakresie widma świetlnego (390-700 nm długości fali świetlnej).
.
Warunkiem uzyskania ostrego obrazu w reprodukcji jest idealnie równoległe ułożenie płaszczyzny fotografowanego obiektu do płaszczyzny sensora przystawki cyfrowej. Do tego celu jest stosowane narzędzie Sinar Parallel. Wykorzystuje ono w swym działaniu promienie czerwonego lasera i ich odbicie od specjalnego lustra mocowanego na głowicy z aparatem.
Do oświetlenia fotografowanych obiektów używamy sprzętu marki Broncolor, składającego się z dwóch lamp głównych Striplite 120 o podłużnym kształcie, które dają możliwość równomiernego oświetlenia nawet dużych obiektów oraz standardowej głowicy błyskowej z możliwością zamontowania softboxa, pozwalającej na doświetlenie fotografowanego obiektu z dowolnego kąta, dla wyeksponowania szczegółów, np. faktury materiału. Całość stanowiska uzupełnia trzymetrowa kolumna oraz stół formatu 2A0, na którym bezpiecznie można manewrować dużymi dziełami.
Całe stanowisko może również pełnić rolę skanera 3D dzięki zastosowaniu metody fotogrametrii, pozwalającej na utworzenie trójwymiarowego obrazu obiektu przestrzennego z serii zdjęć wykonywanych pod różnymi kątami.
Czytając ten tekst, można odnieść wrażenie, że posiadamy sprzęt fotograficzny z kosmiczną technologią. Tak naprawdę wszystko sprowadza się do jednego – do bardzo dobrej jakości wykonywanych przez nas fotografii. Chcąc sprostać oczekiwaniom użytkowników (zewnętrznych i wewnętrznych) oraz wymogom w dziedzinie digitalizacji, wychodzimy im naprzeciw inwestując w profesjonalny sprzęt do reprodukcji obiektów z naszych zbiorów.
.
Tekst i zdjęcia: Bartłomiej Karelin, ORZE
W cyklu na 10-lecie e-bUWu pisaliśmy już o:
Dziwnych rzeczach jakie można zobaczyć na skanach.
Prawie autorskim w pracy bibliotekarza cyfrowego.
Drodze książki w procesie digitalizacji
Przepisie na publikację w e-bUWie
W kolejnych wpisach:
Przekażemy trochę statystyk dotyczących e-bUW-u.
Przyjrzymy się, co zmieniało się w naszej pracy przez te 10 lat.
Postaramy się wyjaśnić kwestię ponownego wykorzystanie zbiorów e-bUW.
A na koniec zastanowimy się nad przyszłością e-bUW-u.