Ikonografia muzyczna w Instytucie Sztuki PAN

27 października w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk odbyło się sympozjum naukowe poświęcone muzyce w sztuce zakonów. Wdzięczny i zarazem dźwięczny tytuł sympozjum: Panu na słodkobrzmiących cytarach grajcie zachęcił kilku pracowników zbiorów specjalnych BUW do wysłuchania wygłoszonych referatów. Ponieważ sympozjum było już kolejnym spotkaniem tego typu, warto przybliżyć inicjatywę prezentowania wyników badań nad ikonografią muzyczną prowadzonych w Polsce.

W 2010 Zakład Muzykologii IS PAN konferencją Perspektywy ikonografii muzycznej w Polsce. Źródła-konteksty-interpretacje rozpoczął serię konferencji naukowych poświęconych ikonografii muzycznej. Już na pierwszym spotkaniu okazało się, że tego typu interdyscyplinarne badania prowadzone są zarówno przez muzykologów, historyków sztuki, teatrologów i in. Duże zainteresowanie środowiska zaowocowało więc konferencjami organizowanymi w kolejnych latach. W 2011 roku odbyła się konferencja omawiająca zagadnienie Muzyki w sztukach wizualnych XIX-XXI wieku, a rok później w formule międzynarodowej omawiano rolę muzyki w przedstawieniach propagandowych na konferencji Music and Propaganda in the Visual Arts.

Od początku we wszystkich trzech spotkaniach pracownicy BUW brali czynny udział prezentując swoje badania dotyczące tak różnorodnych zagadnień jak: zainteresowanie Stanisława Augusta tematami muzycznymi, muzyczna oprawa widowisk parateatralnych, czy wreszcie tańce czarownic na sabatach.

Po kilkuletniej przerwie organizatorzy powrócili do idei organizowania spotkań poświęconych ikonografii muzycznej. Choć w zamierzeniach tegoroczna edycja miała mieć skromny charakter sympozjum, dość licznie zgromadzeni uczestnicy mieli okazję wysłuchać bardzo interesujących wystąpień. W tym roku szczególną uwagę poświęcono sztuce związanej z zakonami. Referaty dotyczyły więc zarówno motywów muzycznych występujących w kościołach bernardyńskich i pobernardyńskich, jak i roli muzyki w dramatach jezuickich. Pojawiły się również omówienia poszczególnych motywów ikonograficznych (ekstazy świętych), wybranych dzieł (tympanon trzebnicki) i artystów (Hans Memling). Mamy nadzieję, że podobnie jak w latach ubiegłych wygłoszone referaty zostaną ogłoszone drukiem, a tymczasem wszystkich, którzy chcieliby dowiedzieć się co gra w duszy badaczy ikonografii muzycznej zapraszamy do sięgnięcia na półkę:

Tom 1: Z badań nad ikonografią muzyczną do 1800. Źródła – problemy – interpretacje, red. Paweł Gancarczyk, Warszawa 2012; BUW Wolny dostęp ML85 .Z2 2012 egz.1;

Tom 2: Muzyka w sztukach wizualnych XIX-XXI wieku, red. Jolanta Guzy-Pasiak, Warszawa 2013; BUW Wolny dostęp ML3849 .M89 2013 egz.1;

i niebawem (będący tymczasem w opracowaniu):
Tom 3: Music, Politics and Ideology in the Visual Arts, red. Paweł Gancarczyk i Dominika Grabiec, Warszawa 2015; BUW Magazyn, sygn. 1212099.

Małgorzata Biłozór-Salwa, Gabinet Rycin