Erasmus+. TU Wien Bibliothek w parze z walcem, sznyclem i tortem.

Głównym celem projektu ERASMUS+, którego nazwa związana jest z postacią Erazma z Rotterdamu jest ustawiczne kształcenie i transgraniczna kooperacja instytucji europejskich. Podjęcie decyzji o udziale w programie ERASMUS+ rozpoczyna mrówczy proces, proces zwieńczony wyjazdem do wybranej placówki naukowej znajdującej się na terenie Unii Europejskiej. Bezsprzecznie, podstawą do wyjazdu jest wykonanie szeregu standardowych czynności ściśle ze sobą powiązanych takich jak wyszukanie instytucji, korespondencja z wybraną instytucją, rekrutacja, współpraca z BWZ UW. Nie należy jednak zapominać o tym, że niebagatelną wartością dodaną dla całego procesu stanowią ludzie. I o ile podróże kształcą i z tego powodu są nie do przecenienia, o tyle relacje międzyludzkie, które tworzą się podczas podróży, stanowią podwaliny dla naszego samorozwoju, a także poczucia wspólnoty z drugim człowiekiem.

Nasza decyzja o wspólnym wyjeździe nie dojrzewała. Nawet nie miała ku temu okazji. Była błyskawicznym, samoczynnym zapłonem. 

– Znalazłam świetnie miejsce na ERASMUS-a. Technische Universität Wien. Lecimy?

– Z tobą to na koniec świata i jeszcze dalej! 

No i poleciałyśmy. Wespół w zespół. Zgrany duet: Oddział Usług Informacyjnych i Szkoleń oraz Oddział Opracowania Zbiorów. 

Pochmurna aura stolicy Austrii okazała nam pełną łaskawość i sprawiła, że do hotelu dotarłyśmy „suchą nogą”, a uściślając dwiema parami suchych nóg. A to oznaczało jedno: dobry początek ERASMUS+ STAFF TRAINING WEEK – TU WIEN BIBLIOTHEK – 11-17.05.2022.

 

 

Wiedeń, którego tak naprawdę nie trzeba przedstawiać, to miasto wielkich nazwisk, zadbanych kamienic i wspaniałych zabytków, ale również okazały plac budowy. A zatem, całemu naszemu pobytowi w Wiedniu towarzyszył nieustający hałas i specyficzne rytmy tak bardzo typowe dla tętniących życiem budów. 

Uniwersytet Techniczny w Wiedniu (TU Wien) jest największą politechniką w Austrii i może pochwalić się naprawdę długoletnią historią. I co ciekawe jest tylko o rok starszy od naszego Uniwersytetu Warszawskiego, bo został założony w 1815 r. Na pomysł powołania do życia Cesarsko-Królewskiego Instytutu Politechnicznego wpadł sam Franciszek I, czyli pierwszy cesarz Austrii (z bożej łaski uświęcony), posiadacz wielu tytułów i odznaczeń państwowych i dumny ojciec sporej gromadki dzieci. A tak na marginesie, to można go lubić za to, że nie brał udziału w II rozbiorze Polski. Smutnym faktem jest jednak to, że w III rozbiorze już czynny udział brał… Nie pozostaje nam nic innego, jak porzucić śliski temat sympatii do Franciszka I i skupić się na naszym STAFF WEEK. 

TU Wien, którego obecna nazwa to wynik decyzji z 1975 r., jest największym i najważniejszym centrum technicznym Austrii, a także największym i najważniejszym ośrodkiem nauk przyrodniczych. Na Uniwersytecie kształci się ponad 26 000 studentów mających do dyspozycji w sumie 53 kierunki studiów na 8 Wydziałach. A pieczę nad rozwojem młodych ludzi sprawuje ponad 4 000 tęgich głów hołdujących zasadzie „technology for people”. Studiowanie na TU Wien to nie tylko arcyważne wykłady i wkuwanie naukowych formuł. To pokrótce, także czynny udział w międzyuczelnianych rozgrywkach sportowych, zajęciach chóru i niezwykle popularnej uniwersyteckiej orkiestrze. 

Chciałybyśmy z całą mocą podkreślić, że w historii wiedeńskiej uczelni technicznej dla Polaków również znalazło się poczytne miejsce. I choć nie wiemy, ilu obecnie rodaków studiuje na TU Wien, to w istocie wielu absolwentów tej zacnej politechniki było zasłużonymi dla nauki i dla naszego państwa. Wymieńmy dla przykładu kilka znanych i cenionych nazwisk: 

Władysław Ekielski (1855-1927) – architekt,

Emil Kaliński (1890-1973) – inżynier,

Stanisław Pruszyński (1857-1929) – generał dywizji Wojska Polskiego, 

Tadeusz Rutowski (1852-1918) – dziennikarz,

Władysław Szajnocha (1857-1928) – geolog,

Wawrzyniec Żmurko (1824-1889) – matematyk. 

 

A teraz już o samej TU Wien Bibliothek. TU Wien Bibliothek gromadzi 1 500 000 woluminów unikatowej specjalistycznej literatury oraz 9 700 równie unikatowych specjalistycznych dzienników. Znajduje się ona w samym sercu Wiednia i skrywa pewną tajemnicę, i o ile sześć pięter biblioteki, wolny dostęp z księgozbiorem ułożonym tematycznie, 700 biurek do pracy, przytulne pokoje do pracy grupowej i trzy poziomy piwnic bibliotecznych nie muszą być zaskoczeniem, to już obecność metra pod piwnicami i owszem. Wszechogarniająca cisza i spokój w TU Wien Bibliothek z wydzielonymi dodatkowo jeszcze strefami ciszy nie zdradzają, że pod spodem tętni zupełnie odmienny od bibliotecznego, gwarny ekosystem. 

Przez długie lata Biblioteka borykała się z kłopotami lokalowymi, które zakończyły się dokładnie 17 grudnia 1987 r. z chwilą oficjalnego otwarcia nowego i nowoczesnego budynku, którego fasada jest ozdobiona charakterystycznym 18-metrowym posągiem sowy. 

Biblioteka uniwersytecka mieści się przy Resselgasse 4 i pełni rolę biblioteki zarówno naukowej jak i publicznej, przyjaznej dla wszystkich zainteresowanych światem nauki. Misją Biblioteki jest integracja całego społeczeństwa poprzez rozpowszechnianie wiedzy w jak najbardziej otwartym dostępie. Na potwierdzenie tego faktu jest to, że pracownicy są bardzo zaangażowani w rozwój usług przydatnych użytkownikom mających na celu stworzenie takiej przestrzeni bibliotecznej, która spełniałaby funkcję tzw. „trzeciego miejsca”. Dom, praca, biblioteka – to brzmi dumnie i rozsądnie. I o tym wszystkim mogłyśmy się przekonać same, uczestnicząc w STAFF WEEK. Dni spędzone przy Resselgasse 4 obfitowały w spotkania z pracownikami biblioteki, w wykłady nakreślające organizację, funkcjonowanie biblioteki, jej politykę wdrażania otwartej nauki, ale i w szereg merytorycznych dyskusji z pozostałymi uczestnikami ERASMUS-a. 

 

Jedynym warunkiem do przekroczenia progów książnicy, korzystania z materiałów bibliotecznych i ich wypożyczania jest posiadanie aktualnej karty bibliotecznej i ukończony 14 rok życia. Przywilejem uczestników STAFF WEEK było to, że mogli wchodzić na teren biblioteki bez karty bibliotecznej, a nawet bez okazywania dowodów poświadczających wiek. Szczęściem, wszyscy bez wyjątków wyglądaliśmy na całkiem wyrośnięte i dorosłe osoby, więc nie mogło być mowy o stwarzaniu precedensów. TU Wien Bibliothek jest czynna tak samo jak BUW siedem dni w tygodniu, a w dni powszednie do godziny 22. I wykorzystuje nowoczesne rozwiązania techniczne, bez których współczesna młodzież nie wyobraża sobie życia. Składają się na to komputery, skanery, drukarki, kopiarki, selfczeki oraz potęga e-katalogu bibliotecznego, dostęp do Wi-Fi i zasobów elektronicznych (35 baz danych, 140 000 e-książek i ogromna kolekcja e-czasopism). 

Typowe dla zasad bibliotecznych jest to, że na terenie biblioteki nie jest możliwa konsumpcja, a wierzchnie okrycia i dużych rozmiarów torby zamyka się w specjalnych szafkach.

Jednak dla równowagi, czyli w ramach dbałości o ogólny dobrostan czytelników, wydzielona została strefa odpoczynku. Jest to specjalne miejsce dla spragnionych, głodnych, zmęczonych i łaknących rozmowy czytelników. 

Trzeba jednak wspomnieć, że podczas naszego krótkiego pobytu, czujne bibliotekarskie oko i ciekawość doprowadziły nas do różnych zakamarków wolnego dostępu, gdzie w porze lunchu jednak mimo wszelkich zakazów pachniało dość apetycznie 😉 

 

A jeśli już mowa o komforcie pracy w Bibliotece i udogodnieniach bibliotecznych, nie można pominąć tego, że TU Wien Bibliothek jest biblioteką bez barier, która ułatwia osobom z niepełnosprawnościami korzystanie z jej zasobów.

Misja biblioteczna realizowana jest jak widać, na przeróżnych płaszczyznach działalności. Kolejną i niezwykle przydatną ofertą jest profesjonalny program kursów i warsztatów dla użytkowników, studentów, badaczy, naukowców, wykładowców, grup badawczych i instytucji naukowych. Szkolenia przygotowane przez kadrę biblioteczną są cennym źródłem informacji dla tych, którzy łączą swoją przyszłość zawodową z karierą naukową. Dzięki specjalnym programom uczestnicy kursów nabywają kompetencje niezbędne do pisania prac naukowych, prawidłowego cytowania źródeł, publikowania oraz publikowania w otwartym dostępie. Stają się również bogatsi o wiedzę przydatną w popularyzowaniu swoich wyników badań naukowych. Niektóre osoby zatrudnione są na dwóch równoległych etatach: w bibliotece i uniwersytecie.

TU Wien Bibliothek ugruntowuje swoją pozycję nie tylko poprzez udostępnianie profesjonalnej kolekcji materiałów bibliotecznych, ale także poprzez udział w innowacyjnych projektach, nawiązywanie współpracy z kadrą dydaktyczną wiedeńskiego Uniwersytetu Technicznego oraz poprzez propagowanie idei otwartej nauki. I właśnie na naszym STAFF WEEK część programu szkoleniowego poświęcona została otwartości w nauce. Dzięki temu dowiedziałyśmy się, że Biblioteka ma już za sobą aktywne uczestnictwo w programach wspierających otwarty dostęp do nauki – AT20A2, EOSC Focus, OPUSH i plany na udział w kolejnych projektach.

 

Biblioteka TU Wien jako największa książnica literatury fachowej, jest jednocześnie centrum nauki, które czynnie wspiera grono pedagogiczne uczelni i nie ustaje w wysiłkach rozwijania usług bibliotecznych i umiędzynarodowienia powszechnego dostępu do wiedzy naukowej. A my wraz z innymi delegatami zaproszonymi na ERASMUS+ STAFF TRAINING WEEK – TU WIEN BIBLIOTHEK – 11-17.05.2022 miałyśmy okazję i ogromną przyjemność zajrzeć za kulisy Biblioteki TU Wien, zapoznać się z organizacją pracy kolegów po fachu i wymienić poglądy na tematy zawodowe. 

Tekst:
Anna B-B – Oddział Usług Informacyjnych i Szkoleń.
Dorota Bocian – Oddział Opracowania Zbiorów. 

Zdjęcia:
Anna B-B – Oddział Usług Informacyjnych i Szkoleń.