Podpisany przez Polskę, Rosję (ZSRR) i Ukrainę (USRR) 18 marca 1921 r. traktat pokojowy kończył wojnę polsko-bolszewicką i otwierał drogę do odzyskania części dóbr kultury (w tym m.in. dokumentów archiwalnych, materiałów bibliotecznych, dzieł sztuki), które wywożono z terenów Rzeczpospolitej Polskiej do Rosji już od 1772 r. aż do 1915 r. Podstawę roszczeń wobec rządu radzieckiego…
Postać reformatora z Wittenbergi, w młodości skromnego mnicha augustiańskiego, później znanego profesora i teologa działającego w tym mieście, którego nauki wznieciły jedną z największych rewolt w Kościele katolickim, wielokrotnie przywoływano w roku 2017. Z okazji jubileuszu 500 lat Reformacji wydano wiele książek na temat jej burzliwego przebiegu (w Niemczech ogłoszono dekadę Lutra), organizowano konferencje, prelekcje,…
O wrocławskiej wystawie 1918 – 2018: stulecie niepodległości. Polska światu zamierzam opowiedzieć z prawdziwym entuzjazmem, pomimo, że zbliżając się do końca roku i jednocześnie – do punktu kulminacyjnego rocznicowych wydarzeń, można odczuć już pewien przesyt wszechobecnymi, nawiązującymi do niego wątkami. Wernisaż odbył się w piątek 28 września, we Wrocławiu, w przestrzennych wnętrzach pobernardyńskiego kościoła, w…
Czym jest Oświecenie, chciała wiedzieć redakcja „Berlinische Monatsschrift”, inicjując debatę, w której w 1784 r. głos zabrał Immanuel Kant, stwierdzając, iż to (…)wyjście człowieka z zawinionej przez niego niedojrzałości. Niedojrzałość jest nieumiejętnością w posługiwaniu się własnym rozumem bez przewodnictwa innych. Niedojrzałość ta jest zawiniona przez człowieka, jeśli jej powód tkwi nie w braku rozumu, ale…
Ogłoszenie tez odpustowych przez augustiańskiego mnicha Marcina Lutra w dniu 31 października 1517 r. zapoczątkowało przemiany znane nam wszystkim pod hasłem Reformacja. Czy owe tezy przybito do kościelnej furty w Wittenberdze (jak głosi legenda) – nie da się stwierdzić jednoznacznie. Bezsporny jest jednak fakt, iż stały się one symbolicznym początkiem dziejowych przemian. 31 października każdego…
Przy okazji krótkiego pobytu w Londynie udało mi się zwiedzić prezentowaną aktualnie (od grudnia do końca lutego) wystawę Harry Potter: A history of magic, zorganizowaną z okazji dwudziestolecia wydania pierwszej książki z cyklu o młodym czarodzieju. Na wystawę wybrałam się ze względów czysto sentymentalnych, nie spodziewając się zupełnie, jakie skarby skrywa. Wbrew pozorom, ekspozycja nie…
Kto z nas pamięta, że 15 listopada 2017 r. minęła 102 rocznica otwarcia polskiego Uniwersytetu Warszawskiego? A kto wie, kim był pierwszy rektor naszej Alma Mater – odrodzonej, w pełni odzyskanej dla polskiej społeczności po latach rosyjskiego zarządu? To Józef Brudziński – profesor Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, wybitny lekarz – neurolog, pionier pediatrii w Polsce,…
Salon prasowy miał wzbudzić nostalgię za odchodzącą formą prasy – czyli klasycznymi wielkimi płachtami, którymi jeszcze nasi ojcowie odgradzali się skutecznie do poobiedniej drzemki lub przypomnieć kulturalne miejsca, w których do kawy i serniczka można było pobrać bieżącą prasę na drążku. Na Salon prasowy cieszyliśmy się zresztą od początku – jak dzieci… Syntetyczny papier, z…
Pogranicze, rozważane podczas konferencji Obrazy lokalności w literaturze, sztuce i przestrzeni społecznej (20 maja 2016), to nie termin geograficzny ani teren przy granicy państw, to współistnienie obok siebie różniących się społeczności, to ciekawość innego i szacunek dla przeszłości. Dzięki pasji Emilii Słomianowskiej-Kamińskiej mamy w Gabinecie Dokumentów Życia Społecznego komplet dżs-ów wydawanych przez Ośrodek „Pogranicze – sztuk,…
Uniwersytet Ludwika Maksymiliana w Monachium powołuje się na swoją wielowiekową tradycję, wskazując, że jest kontynuatorem założonej w 1472 roku w Ingolstadt przez księcia Ludwika Bogatego pierwszej w Bawarii szkoły wyższej. Byłby więc on obok Heidelbergu, Freiburga i Greifswaldu jedną z najstarszych uczelni niemieckich. Już rok po założeniu szkoły w tzw. Wydziale Artystycznym („septem artes liberales“), 20 lutego…