Książka miesiąca – październik 2019
Biblioteka Austriacka w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie we współpracy z Instytutem Austriackim w Warszawie mają przyjemność zaprezentować Państwu kolejną książkę w ramach cyklu „Książka miesiąca”. Tym razem przedstawiamy powieść austriackiej pisarki Claudii Erdheim pt. Bist du wahnsinnig geworden? Powieść została wydana w 1984 roku. W 2018 roku książka została przetłumaczona na język polski i nosi tytuł Czyś ty oszalała? Powieść można wypożyczyć w oryginale w Bibliotece Austriackiej, w Instytucie Austriackim na ul. Zielnej 37 lub w wersji polskiej w Bibliotece Uniwersyteckiej.
„Clautschi” dorasta w powojennym Wiedniu razem ze starszą siostrą i matką, która jest psychoanalitykiem i komunistką, a z pochodzenia jest Żydówką. Dziewczynka jest targana między dumą z matki, która jest uznaną i podziwianą „panią doktor” a smutną rzeczywistością, gdyż jej matka jest sfrustrowana i przepracowana. Dziecko nie może chodzić do przedszkola i bawić się z innymi dziećmi. Musi odrabiać z siostrą zadania, które są dla obu dziewczynek za trudne. Dzięki dystansowi czasowemu, z którego perspektywy Claudia Erdheim wspomina swoje dzieciństwo, oraz zupełnie ascetycznemu niesentymentalnemu opisowi opowiadającego dziecka ta powieść o dorastaniu robi imponujące wrażenie.
Claudia Erdheim, ur. w Wiedniu, jest austriacką pisarką, córką psychoanalityczki i polityka. Studiowała filozofię na uniwersytetach w Wiedniu, Monachium i Kilonii. W 1984 roku obroniła doktorat uzyskując tytuł doktora filozofii. Po katedrach w Kilonii i Hamburgu od 1984 do 2005 roku pracowała jako wykładowca logiki w Instytucie Filozofii w Wiedniu, gdzie do tej pory żyje jako niezależna pisarka. Pisze prozę, słuchowiska i sztuki teatralne. W swoich wczesnych powieściach opowiada o problematycznych stosunkach z matką i pierwszych doświadczeniach z psychoterapią. Późniejsze teksty dotyczą głównie współczesnego społeczeństwa austriackiego. Wielokrotnie wyróżniana. W 2019 roku została odznaczona nagrodą Theodora Kramera. Erdheim regularnie bierze udział w projektach dotyczących galicyjskich Żydów i opublikowała kilka esejów poświęconych tej tematyce. Książki Claudii Erdheim w polskim tłumaczeniu w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie: Już od dawna niekoszernie. Historia pewnej rodziny (BUW Wolny dostęp PT2665.R35 L36165 2015), Czyś ty oszalała? (BUW Magazyn 1337420).
Buch des Monats – September 2019
Die Österreich-Bibliothek in der Universitätsbibliothek Warschau freut sich, wieder ein neues Buch vorzustellen, das im Rahmen des Projekts „Buch des Monats“ in Zusammenarbeit mit dem Österreich Institut Warschau empfohlen wird. Wir präsentieren dieses Mal den Roman der österreichischen Schriftstellerin Claudia Erdheim Bist du wahnsinnig geworden? aus dem Jahr 1984. Der Roman wurde 2018 von Łukasz Brzana ins Polnische übersetzt. Interessierte Leser und Leserinnen können diesen Roman in der Originalfassung sowohl in der Österreich-Bibliothek Warschau im 3. Stock als auch am Österreich Institut in der Zielna 37 oder in der polnischen Version in der Universitätsbibliothek ausleihen.
„Clautschi” wächst in der Nachkriegszeit in Wien auf, zusammen mit ihrer älteren Schwester und ihrer Mutter, einer Psychoanalytikerin und Kommunistin jüdischer Herkunft. Sie ist hin- und hergerissen zwischen dem Stolz auf die intellektuelle, „bessere” Herkunft einer anerkannten und bewunderten „Frau Doktor” und der traurigen Realität einer völlig überforderten Mutter. Das Kind darf weder in einen Kindergarten, noch mit anderen Kindern spielen, muss mit ihrer Schwester Aufgaben erledigen, für die beide noch zu klein sind. Durch den zeitlichen Abstand, aus dem heraus sich Claudia Erdheim in Bist du wahnsinnig geworden? an die eigene Kindheit erinnert, und die vollkommen nüchterne, unsentimentale Schilderung des erzählenden Kindes ist dieser Coming-of-Age-Roman besonders eindrücklich. Eine ganze Generation, geprägt von der unverarbeiteten jüngsten Kriegsvergangenheit, wird sich in diesem unprätentiösen Bericht wiederfinden.
Claudia Erdheim, geb. in Wien , ist eine österreichische Schriftstellerin. Sie ist die Tochter einer Psychoanalytikerin und eines Politikers. Sie absolvierte ein Philosophiestudium an den Universität in Wien, München und Kiel und promovierte 1985 zum Doktor der Philosophie. Nach Lehraufträgen an den Universitäten Kiel und Hamburg war sie von 1984 bis 2005 als Universitätslektorin für Logik am Institut für Philosophie in Wien tätig, wo sie als frei Schriftstellerin lebt. Sie schreibt Erzähltexte, Hörspiele und Theaterstücke. In ihren Romanen thematisiert sie zunächst das problematische Verhältnis zu ihrer Mutter sowie persönliche Therapieerfahrungen. Spätere Werke schildern Ausschnitte der österreichischen Gegenwartsgesellschaft. Sie wurde zahlreich ausgezeichnet. 2019 wurde ihr Theodor-Kramer-Preis verliehen. Erdheim beteiligt sich regelmäßig an Projekten zu galizischen Juden und hat zu diesem Thema einige Essays veröffentlicht. Die Bücher von Claudia Erdheim in der polnischen Übersetzung in der Universitätsbibliothek Warschau: Już od dawna niekoszernie. Historia pewnej rodziny – Längst nicht mehr koscher. Die Geschichte einer Familie (BUW Freihandbereich PT2665.R35 L36165 2015), Czyś ty oszalała? – Bist du wahnsinnig geworden? (BUW Lager 1337420).
Tekst: Maciej Soborczyk, Biblioteka Austriacka
Fot. Bartłomiej Karelin, ORZE