3 lutego 2021 r. miałam okazję wziąć udział w szkoleniu online Niesztampowe metody pracy w bibliotece, które przeprowadził dr Marcin Karwowski – dyrektor Biblioteki Publicznej w Kokoszkowach, infobrokrer i coach. Prowadzący omówił 10 takich metod, każdą według schematu: założenia, cele, zalety i wymagania. Zaprezentowane zostały:
- gamifikacja
- e-learning
- nowoczesne rozgrywki
- lapbook
- book sprint
- podchody stacjonarne
- gniazda inspiracji
- world café
- gry tematyczne
- zajęcia rozwojowe
O większości z nich usłyszałam po raz pierwszy, co bardzo mnie ucieszyło – wiedziałam, że nie będę się nudzić. I faktycznie – dwie godziny szkolenia okazały źródłem wiedzy i pomysłów. Niektóre nazwy brzmią może tajemniczo, specjalistycznie, ale dzięki wyczerpującym i przystępnym treściom na slajdach, a nade wszystko licznym przykładom udało się je szybko oswoić. Poniżej kilka słów o każdej metodzie.
Gamifikacja (grywalizacja) zakłada m.in. bardzo popularne korzystanie z kart lojalnościowych, mechanizm gromadzenia punktów i wymiany na nagrody. W ten sposób została pomyślana ogólnopolska akcja Instytutu Książki Mała książka – wielki człowiek. Jej uczestnicy w wieku przedszkolnym zbierają na Karcie Małego Czytelnika naklejki za wypożyczenia, a po osiągnięciu określonej liczby otrzymują dyplom.
E-learning nie wydaje się niczym nowym, zwłaszcza w pandemicznych czasach. A jak ma zachęcać do korzystania z bibliotek? Prowadzący proponuje nagradzać uczestników kursów online zwiększonym limitem wypożyczeń.
Nowoczesne rozgrywki obejmują turnieje planszówek czy konkursy twórczości / wiedzy o…, czyli dobrze wszystkim znana formuła, ale z nowym tematem. Takim może być na przykład konkurs na mem zamiast kolejnej tradycyjnej pracy plastycznej.
Lapbook (dosłownie książka na kolanach) to teczka zawierająca wiadomości i obrazki na dany temat w formie wyklejanek, harmonijek, kieszonek. Taka kreatywna (choć pracochłonna) forma gromadzenia informacji w jednym miejscu sprzyja procesowi uczenia i uatrakcyjnia go. Ze wszystkich zaprezentowanych metod niesztampowej pracy ta najbardziej przypadła do gustu zarówno mnie, jak i większości uczestników szkolenia.
Book sprint albo kluby literackie. Grupa osób z podobnym zakresem wiedzy na dany temat zbiera się w jednym miejscu i pisze książkę – każdy swoją część. Trwa to maksymalnie kilka dni. Szybkie pisanie, szybka korekta, szybkie wydanie online… Moje polonistyczne serce pozostaje sceptyczne wobec tego niesztampowego procesu twórczego.
Podchody stacjonarne gwarantują naukę poprzez dobrą zabawę. Zadania biblioteczne, np. znalezienie tytułu na podstawie sygnatury czy wyszukanie roku urodzin poety można urozmaicić (nie)poważnymi misjami – policzyć paprotki w bibliotece, sprawdzić kolor oczu bibliotekarki…
Gniazda inspiracji to nowoczesna metoda organizowania konferencji, szkoleń, kursów. Zakłada ona, że referaty odbywają się jednocześnie, a słuchacze mogą swobodnie przemieszczać się pomiędzy „gniazdami”, w zależności od tego, który temat okaże się dla nich interesujący. Wymaga to jednak elastyczności prelegentów.
World café to system pracy licznego zespołu nad jednym wspólnym projektem, który jest realizowany w mniejszych i tematycznie określonych grupach. Dają one możliwość równego udziału w dyskusji, a każdy głos ma szansę wybrzmieć. Nazwa tej metody pochodzi od swobodnej kawiarnianej atmosfery, która ma sprzyjać współpracy w kameralnym gronie.
Ostatnie metody – gry tematyczne oraz zajęcia rozwojowe – zostały omówione jako nowoczesna alternatywa dla wykładów, wystaw i lekcji bibliotecznych. Zmienia się postrzeganie biblioteki – z magazynu książek na miejsce rozwoju. I tak staje się ono przestrzenią dla takich zajęć jak joga, nauka Excella czy warsztaty decoupage’u.
Agata Nowicka, Oddział Udostępniania
źródło klipartów: clipart-library.com