Eksperymenty w e-bUWie

Wszystko zaczęło się od projektu NUKAT ‒ autostrada informacji cyfrowej. Częścią projektu była digitalizacja, przy realizacji której współpracowaliśmy z firmami zewnętrznymi. Jedna z nich zajmowała się skanowaniem, druga ‒ przetwarzaniem plików do formy prezentacyjnej. Skanowane czasopisma były w bardzo różnym stanie zachowania. Czasem zabrudzenia na stronach nie pozwalały na komfortowe czytanie. Rozwiązaniem tego problemu okazał się pomysł podmiany tła na wybranych stronach  przetwarzanych publikacji. Na pomysł wpadła przetwarzająca skany firma GBSoft.

Dokładny opis procesu od strony technicznej można znaleźć na tej stronie: http://www.djvu.com.pl/djvu/Restytucja/Restytucja_obiektu_elektronicznego.php.

Efekty zainspirowały zespół e-bUWu do samodzielnych eksperymentów. W czasopiśmie „Pani” z roku 1923 spróbowaliśmy podłożyć tło pod czarno-biały skan. Dlaczego pod czarno-biały? Ponieważ większość czasopisma była zeskanowana w kolorze oryginału, natomiast pojedyncze strony uzupełniające braki, były zeskanowane w czerni i bieli w Bibliotece Narodowej. Dlaczego nie spróbować ujednolicić wyglądu numerów, gdzie strony kolorowe mieszają się z czarno-białymi? Jednolite kolorystycznie tło zapewnia czytelnikowi większy komfort przeglądania treści.

To nie było takie trudne. Efekt możecie zobaczyć poniżej na zdjęciach.

Czasopismo na razie czeka na publikację w e-bUWie. Wkrótce będzie można je zobaczyć.

Ale to było za mało dla eksperymentatorów z ORZE. Dostaliśmy po raz kolejny uzupełnienia tym razem do „Nowin” z 1879 roku. Strony zeskanowane w kolorze, z oryginalnym tłem, były bardzo zniszczone. Fragmenty stron gazety były po prostu wykruszone. Dostaliśmy również z Biblioteki Narodowej skany tych samych stron zeskanowane z mikrofilmów w skali szarości. Zwykle po prostu zamieniamy zniszczone strony na te z uzupełnień, nawet jeśli w numerze skany kolorowe miałyby się przeplatać z tymi w skali szarości. Tym razem mieliśmy już za sobą doświadczenie podmiany tła, więc zaczęliśmy się zastanawiać nad taką możliwością. Niestety były dwie podstawowe przeszkody. Pierwsza, że uzupełnienia były w skali szarości, a nie w wersji czarno-białej. Podmiana tła dobrze wychodzi w tym drugim przypadku. Druga, że skany w skali szarości były fragmentami niewyraźne i mniejsze niż skany z oryginału. Pomyśleliśmy i wymyśliliśmy;), ale był to dużo trudniejszy zabieg niż tylko podłożenie tła. Postanowiliśmy połączyć w tym przypadku poszczególne strony skanów kolorowych z tymi w skali szarości. Użyliśmy do tego programu Adobe Photoshop. Sprawiło nam to trochę trudności, ponieważ nie można było po prostu podłożyć stron w skali szarości pod skany kolorowe. Musieliśmy wycinać fragmenty stron w skali szarości a następnie dopasowywać je do wersji kolorowej, naciągając je odpowiednio oraz bawiąc się kontrastem. Jaki jest efekt sami zobaczcie: http://ebuw.uw.edu.pl/Content/273772/directory.djvu. Poniżej można zobaczyć na zdjęciach proces rekonstrukcji, jaką przeprowadziliśmy.

Ponieważ zbliża się wielkimi krokami setna rocznica zakończenia I wojny światowej, zdarza nam się w szukać materiałów związanych z tą datą, to zarówno w naszych zbiorach, jak i w zbiorach innych bibliotek elektronicznych. Jakiś czas temu podczas takiego szperania w sieci i katalogach znaleźliśmy stronę WW1 Colourised Photos, z licznymi zdjęciami, które poddano koloryzacji. Zajmują się tym zarówno prywatne osoby jak i instytucje, m.in. Colourise History Group.

Zaświeciła nam się w głowie lampka ‒ Dlaczego by nie spróbować ze materiałami z e-bUWu? Mamy sporo materiałów związanych z tym okresem, w których występują zdjęcia. Wybraliśmy kilka fotografii, poszukaliśmy w Internecie opisów jak to zrobić i spróbowaliśmy.

Poniżej możecie zobaczyć efekt.

Przed koloryzacją:

Po koloryzacji:

Zdjęcia nie są najlepszej jakości, ponieważ są to zwykle kopie wydrukowane w gazetach i książkach, ale warto było spróbować. Pokolorowane zdjęcie żołnierza z przestrzelonym hełmem znalazłem na również tutaj: https://www.facebook.com/450822585061599/photos/a.450830368394154.1073741827.450822585061599/804725243004663/?type=3&theater.

Jaki będzie następny pomysł na eksperymenty w e-bUWie? Czas pokaże. Tymczasem sami możecie poszukać zdjęć związanych z I wojną światową znajdujących się w naszej bibliotece cyfrowej. Tutoriali na temat koloryzowania starych zdjęć jest mnóstwo w Internecie. Życzę powodzenia w poszukiwaniach i koloryzacji zdjęć.

Adam Owczarczyk, Oddział Rozwoju Zasobów Elektronicznych