Przygotowania do naszej wyprawy w ramach programu Erasmus+ zaczęłyśmy już jesienią 2022 roku. Po wstępnych kontaktach z instytucjami niemieckimi i austriackimi, znalazłyśmy się trochę w sytuacji Fredrowskiego „osiołka, któremu w żłoby dano”, gdyż otrzymałyśmy kilka pozytywnych odpowiedzi. Ostatecznie nasz wybór padł na bibliotekę Johannes Kepler Universität (JKU) w Linz. Dodatkowo postanowiłyśmy skorzystać z okazji (a nuż się uda!) i poprosiłyśmy tamtejszą centralę bibliograficzną die Österreichischer Bibliothekenverbund (OBVSG) o możliwość spotkania. I… udało się, otrzymałyśmy pozytywną odpowiedź. Zatem na nasz “Erasmus” złożyły się spotkania z bibliotekarzami w Linz, a także jednodniowy wypad do specjalistów z centrali w Wiedniu.
Tegoroczny wyjazd stał pod hasłem eco, poczynając od decyzji wyboru pociągu jako środka transportu, poprzez lokalizację biblioteki JKU. Prawie cały kampus uniwersytecki położony jest w zielonej części Linz – wśród kampusowej zieleni jest wiele pomnikowych drzew, które mogłyśmy podziwiać z 11 piętra hotelu, gdzie byłyśmy zakwaterowane.
Na kampusie zlokalizowane są wydziały: prawa, nauk społecznych, ekonomii i biznesu, inżynierii i nauk przyrodniczych (jedynie wydział medycyny znajduje się w innej części miasta). Osobom pierwszy raz przybywającym na JKU wiele sprzyja, choćby fakt, że pętla tramwajowa, która mieści się w niedalekiej odległości od kampusu – nosi nazwę „Johannes Kepler Universität”, więc nie da się zgubić. Niesamowite wrażenie zrobiły na nas już pierwszego dnia, podczas szybkiego rekonesansu, budynki JKU Science Park, które skojarzyły nam się z pasażerskimi wycieczkowcami zacumowanymi przy nabrzeżu.
Biblioteka Uniwersytetu Johannesa Keplera mieści się w budynku oddanym do użytku w 1997 roku, usytuowanym u podnóża skarpy, która wiosną, kiedy przyroda budzi się do życia, jest szczególnie malownicza.
Biblioteka Główna wraz z bibliotekami mieszczącymi się na wydziałach prawa i medycyny stanowią organizacyjnie jeden organizm. Księgozbiory różnych wydziałów i szkół scalane przez lata rządzą się swoimi “lokalnymi” prawami, co oznacza, że każdy zorganizowany jest według odrębnej klasyfikacji.
Decydując się na wizytę w bibliotece JKU chciałyśmy przyjrzeć się przede wszystkim systemowi bibliotecznemu Alma – nie tylko na poziomie podstawowej, powszechnie wykorzystywanej użyteczności, ale również podejrzeć lokalne rozwiązania, które mogą być inspiracją już po wdrożeniu Almy w naszej bibliotece. Musimy przyznać, że kilka zaprezentowanych pomysłów jest wartych uwagi. Jako przykład warto wspomnieć o narzędziu (lokalne rozwiązanie), które ładuje do Almy metadane prac gromadzonych w repozytorium uniwersyteckim. Metadane wpisywane przez autorów do specjalnie przygotowanego formularza, po weryfikacji ich poprawności przez bibliotekarza, eksportowane są do repozytorium. Wykorzystanie przyjaznych formularzy zobaczyłyśmy także w dziale obsługującym wypożyczenia międzybiblioteczne.
Czego ciekawego jeszcze się dowiedziałyśmy? W bibliotece prawniczej zatrudnionych jest kilku studentów tego wydziału, którzy, będąc pełnoprawnymi członkami zespołu, mają regularne dyżury zgodnie z ustalonym grafikiem pracowniczym, uczestniczą w życiu biblioteki, dzięki czemu, znając bieżące zalecenia wykładowców, mają wpływ na kształtowanie księgozbioru i zasobów elektronicznych.
Podobnie jak Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, Biblioteka JKU jest miejscem nie tylko nauki i pracy, ale także miejscem spotkań. W 2020 roku zostało otwarte Learning Center ze swobodnie zaaranżowaną przestrzenią, przestronną, z kolorowymi kanapami oraz z patio, na którym bardzo chętnie spędzają czas czytelnicy. My widziałyśmy to miejsce w kwietniu, pełne kwitnących żonkili.
Dla osób chcących popracować dłużej niż otwarta jest biblioteka (godziny pracy są zmienne, w zależności od semestru) przeznaczono 24/7 Study Zone – dostępne tylko dla zarejestrowanych czytelników, a mieszczące się tuż obok wypożyczalni i stanowiska informacji, gdzie osoby zainteresowane korzystaniem z tej strefy powinny wcześniej się zgłosić.
Inne podobieństwo między naszymi bibliotekami to wolny dostęp do zbiorów. W Bibliotece JKU informacje o zakupie kolejnych edycji tytułu tylko w wersji elektronicznej umieszcza się na półkach z wydaniami drukowanymi. Jest to szczególnie istotne przy ograniczonym dostępie do bibliotekarzy.
Poznanie Almy, lokalnych rozwiązań i nawiązanie kontaktów zawodowych to rezultaty naszej wyprawy do Linz. Zdobyta wiedza na pewno się przyda w niedalekiej przyszłości, jednak zawsze najbardziej liczą się znajomości, które pozwalają czerpać z doświadczeń innych oraz, co bardzo cenne, podpowiadają kolejne kierunki podróży w ramach „Erasmusa”.
Iwona Wiśniewska, Centrum NUKAT
Agnieszka Wróbel, Oddział Rozwoju Zasobów Elektronicznych