30 października 2021 roku zmarła przedwcześnie po ciężkiej chorobie doktor Irina Tatarova – była teatrologiem, filmologiem, teologiem i bizantynologiem. Szerokie zainteresowania badawcze łączyła z głębokim życiem duchowym, niezwykłą wrażliwością na piękno poezji i sztuki. Potrafiła dostrzegać wyraźnie to, co dla innych pozostawało ukryte. Jej interpretacje dzieł filmowych, literackich, czy ikon potrafiły zaskakiwać, zmuszać do przemyślenia wielu spraw na nowo. Znała wiele klasycznych dzieł literatury rosyjskiej na pamięć i niekiedy dawała się namówić znajomym na recytację dłuższych fragmentów lub nawet całych utworów. Wykładała na Uniwersytecie Warszawskim, związana była z Wydziałem „Artes Liberales”, na którym założyła komisję „Speculum Byzantinum”. Jej odejście jest wielką stratą dla wszystkich, którzy mieli szczęście ją znać.
Konferencja „Sens ikony. Sens świata” miała na celu upamiętnienie dr Iriny Tatrovej, ale także kontynuację jej naukowych poszukiwań. Do udziału zaproszone zostały osoby, które poruszają tematy istotne dla zmarłej. Konferencja miała zatem charakter interdyscyplinarny, podczas obrad spotkali się uczeni z różnych dziedzin, reprezentujący różne metodologie (przedstawiciele filozofii, teologii, historii sztuki, filologii, historii), oprócz naukowców obecni byli praktycy – ikonografowie (we wschodnim rozumieniu tego pojęcia), duchowni reprezentujący chrześcijaństwo wschodnie i zachodnie. Konferencję otworzył dziekan Wydziału „Artes Liberales” prof. Robert Sucharski, głos zabrała prof. Elżbieta Smółkowa, dzięki której przed laty Irina Tatarova znalazła się na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie prof. Jerzy Axer, który w bardzo osobistym wystąpieniu przedstawił drogę naukową zmarłej oraz problemy na jakie napotykała z powodu niemożności zamknięcia jej poszukiwań w utartych akademickich schematach. Tę część konferencji zamknęło wystąpienia ks. biskupa prof. Michała Janochy, który zatytułował swoje wystąpienie „Jeżyk we mgle, czyli kulturozofia Iriny” (tytuł wystąpienia odwołuje się do filmu Jurija Norsztejna). Podczas dwóch dni obrad odbyło się około 40 wystąpień, po każdym bloku tematycznym miały miejsce ożywione dyskusje (co w ostatnich czasach staje się zjawiskiem rzadkim podczas konferencji naukowych). Na koniec drugiego dnia odbył się koncert śpiewu cerkiewnego, wystąpił zespół „Katapetasma” pod dyrekcją Łukasza Hajduczeni. Na koniec konferencji odprawiona została Msza święta za duszę Iriny – w obrządku rzymskim, ale częściowo ze śpiewem tekstów Liturgii bizantyjskiej.
Niżej podpisany miał zaszczyt wygłosić referat zatytułowany: „Staroobrzędowcy bezpopowcy zwani titowcami – wiara i kultura religijna wobec świata współczesnego”, w którym zaprezentowano wyniki badań terenowych zrealizowanych w ramach współpracy BUW i GPNTB SO RAN (Państwowej Publicznej Naukowo-Technicznej Biblioteki Syberyjskiego Oddziału Rosyjskiej Akademii Nauk) w Nowosybirsku w latach 2016 i 2017. Przyczyna, dla której ten temat został zaprezentowany właśnie podczas tej konferencji ma charakter osobisty. Dr Irina Tatarova chciała, aby wyniki tych badań zostały zaprezentowane grupie jej studentów. Niestety choroba sprawiła, że nie było to już możliwe. W taki chociaż sposób życzenie Iriny zostało spełnione.
Zbigniew Olczak, Gabinet Zbiorów XIX wieku