P Język. Literatura
Auđur Ava Ólafsdóttir, Blizna, przełożył Jacek Godek, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, copyright © 2020.
BUW Wolny Dostęp PT7513.A93 O7165 2020
„Blizna to nienaturalna formacja skóry powstała po zagojeniu się rany lub miejsca urazu.” (Auđur Ava Ólafsdóttir, Blizna, Poznań, 2020, strona 35.).
Auđur Ava Ólafsdóttir jest islandzką pisarką, poetką i dramatopisarką. Jej powieść Blizna została uhonorowana Nagrodą Literacką Rady Nordyckiej i Islandzką Nagrodą Literacką. Siłą artystki jest to, że ze szczególną uwagą skupia się w swoich książkach na drobiazgach, które są przecież podstawą naszej codzienności. Polecana Blizna jest opowieścią o Jonasie, który czuje się niespełniony i który planuje własną śmierć…
„Ten, którym teraz jestem, teraz się kończy
W samolocie zapadam w drzemkę i śni mi się owca liżąca mnie w ucho. Budzę się tuż przed lądowaniem.
Samolot przebija się przez chmury.
Szybuję.
Szybuję.
Szybuję ku ziemi opodal słonego morza.
Udaje mi się rozróżnić równiny, pola, lasy bez końca i śmiertelnie nieruchome wody niczym lustra na ziemi. Cień skrzydła kładzie się na polu na skraju lasu. Pas startowy szybko zbliża się w moje objęcia; wylądowałem. Tuż przed oknem porusza się liściaste drzewo. Rozglądam się za horyzontem, za spojeniami lasu i nieba. Tu przyjechałem i nigdzie indziej.
Daję sobie tydzień na zwieńczenie dzieła.” (Auđur Ava Ólafsdóttir, Blizna, Poznań, 2020, strona 73.).
B L Filozofia. Psychologia. Religia. Oświata
Adam Boniecki, Dobro: jak być optymistą w trudnych czasach, Kraków: Wydawnictwo Znak, 2021.
BUW Wolny Dostęp WD BX4705.B5763 A25 2021
Czy czas przyspiesza?
Trudne założenia dobrej woli
Dni kobiet
Katolik idzie na wybory
W duszy biskupa
Co ich czeka
Jak reformować Kościół
Niebiański wynajem
Trzęsienie świata
Miecz Damoklesa
Ksiądz Adam Boniecki każdego dnia przed mszą wypija szklankę świeżo wyciśniętego soku z grejpfruta, robi sobie mleko z płatkami i wypala fajkę. A w trakcie palenia medytuje… Ta książka jest zapewne częścią tych medytacji. Jest także wyborem aktualnych, przenikliwych i poruszających tekstów księdza publikowanych w latach 2019-2021 na łamach „Tygodnika Powszechnego”.
Ksiądz Adam Boniecki nie uważa się za poważnego taternika, ale nie może zaprzeczyć, że po górach nauczył się chodzić. I to wręcz wybornie. Tym bardziej, że należał do Klubu Wysokogórskiego i z powodzeniem uprawiał wspinaczki górskie. A oto fragment jednej z jego historii:
„Dlaczego ludzie zdobywają szczyty? „Bo są” – ta klasyczna odpowiedź ludzi gór dla mnie jest całkiem niewystarczająca. Wojciech Kurtyka, inżynier elektronik, taternik, alpinista, himalaista, jeden z największych napisał: „Wspinanie jest wyjściem poza krąg powtarzalnych i opatrzonych sytuacji; jest ucieczką od monotonnych mechanizmów logiki i rozsądku, które zabieganemu człowiekowi nie pozwalają zauważyć nieba nad głową. Dlatego też wspinanie otwiera oczy – porusza wiele zróżnicowanych i uśpionych poziomów wrażliwości”. /…/
A może wspinanie jest efektem tego, że człowiek ma duszę? Jaki bowiem biologiczny mechanizm mógłby popchnąć produkt czysto materialnej ewolucji do straszliwego trudu, ryzykowania życia? Nie jest to jedyna możliwość zwycięstwa ducha nad materią, ale mało która czyni człowieka równie szczęśliwym.” (Adam Boniecki Dobro: jak być optymistą w trudnych czasach, Kraków, 2021, strona 212-213.).
AM C D-F GN700-875 Nauki historyczne
Herman Lindqvist, Przez Bałtyk: 1000 lat polsko-szwedzkich wojen i miłości, we współpracy z Lilianą Komorowską-Lindqvist, przełożyła Emilia Fabisiak, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, copyright © 2022.
BUW Wolny Dostęp DK4185.S8 L56165 2022
Książkę Przez Bałtyk napisał Szwed, którego zdaniem Polaków charakteryzują dwie cechy: „jakoś to będzie” i ”ułańska fantazja”. Autor książki uważa również, że nasze narodowe narzekanie jest niczym innym jak smarem ułatwiającym kontakty z obcymi. Herman Lindqvist nas lubi:
„Obecnie mieszkam w Polsce i odkrywam, że w zasadzie sam zawsze żyłem zgodnie z dewizą „Jakoś to będzie!” i byłem ułanem. Nic więc dziwnego, że chcę opowiedzieć historię tego niezwykłego kraju, widzianą oczami Szweda.” (Przedmowa. Jakoś to będzie! (w:) Herman Lindqvist, Przez Bałtyk: 1000 lat polsko-szwedzkich wojen i miłości, Poznań, 2022, strona 9.).
„Polska leżała pod gruzami trzech upadłych mocarstw. Polakom nie pozostało nic innego, jak pozbierać te porozbijane kawałki i spróbować na nowo posklejać z nich swój kraj. To, że się udało, trzeba uznać za cud. Faktem jest, że odzyskana w 1918 roku niepodległość nadeszła w ostatniej chwili. Kilkadziesiąt lat później nie byłoby już możliwe sklejenie kraju z trzech części, które z roku na rok coraz bardziej się od siebie oddalały.” (Rozdział 10, Polska odzyskuje wolność po 123 latach (w:) Herman Lindqvist, Przez Bałtyk: 1000 lat polsko-szwedzkich wojen i miłości, Poznań, 2022, strona 412-414.).
Zapraszam serdecznie do lektury o tym, co nas łączy ze Szwedami oprócz kart historii, a co nas dzieli oprócz morza… Ta opowieść zaczyna się wtedy, gdy nie było jeszcze państwa o nazwie Polska i państwa o nazwie Szwecja. A pierwszy rozdział książki nosi tytuł: „Czy Polskę założyli wikingowie?”.
K J Prawo. Nauki polityczne
Jerzy Zajadło, Minima iuridica: refleksje o pewnych (nie)oczywistościach prawniczych, Sopot: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego: Wydawnictwo Arche, 2019.
BUW Wolny Dostęp KJA100 .Z35 2019
Język łaciński jest obecny we współczesnym świecie prawników pod postacią krótkich sentencji, fraz, zwrotów, terminów i pojęć. Książka Jerzego Zajadło jest zbiorem esejów poświęconych łacińskim sentencjom i zwrotom prawniczym, a tytuł opracowania jest nawiązaniem do dzieła niemieckiego filozofa Theodora Adorno: Minima moralia. Refleksje z poharatanego życia.
Któż z nas nie zna łacińskiej maksymy tłumaczonej zgrabnie na język polski: Surowe prawo, ale prawo? Uproszczona paremia dura lex sed lex stała się powszechna dzięki Digestom rzymskiego prawnika Ulpiana i w wersji oryginalnej brzmiała: durum est, sed ita lex scripta est (surowo, ale tak została napisana ustawa).
„Cytowana reguła została sformułowana na marginesie wypowiedzi Ulpiana, w której wyjaśnia on zakres przedmiotowy zakazu wyzwalania niewolników przez kobietę oskarżoną o przestępstwo zdrady małżeńskiej…” (Rozdział V, Dura lex sed lex, czyli Surowe prawo, ale prawo (w:) Jerzy Zajadło, Minima iuridica: refleksje o pewnych (nie)oczywistościach prawniczych, Sopot, 2019, strona 77.).
„Współczesna formuła dura lex sed lex stała się w gruncie rzeczy pewnym wyświechtanym sloganem – znacznie częściej sięgają po nią politycy szukający uzasadnienia dla swoich nieracjonalnych decyzji legislacyjnych i tłumaczący się z nich przed społeczeństwem niż prawnicy kapitulujący przed autorytetem litery prawa i unikający jakiegoś większego wysiłku interpretacyjnego.” (Rozdział V, Dura lex sed lex, czyli Surowe prawo, ale prawo (w:) Jerzy Zajadło, Minima iuridica: refleksje o pewnych (nie)oczywistościach prawniczych, Sopot, 2019, strona 81.).
W książce zostało w sumie omówionych 12 łacińskich powiedzeń:
Amemus patriam, paremus legibus,
Apices iuris non sunt iura,
Audiatur et altera pars,
Cui bono fuisset,
Dura lex sed lex,
Ex iniuria ius non oritur,
Ius est ars boni et aequi,
Ius et lex,
Quid est enim civitas,
Salus populi suprema lex,
Servi legum sumus,
Summum ius summa iniuria,
I na zakończenie Sic fuit, est et erit.
H GN1-673 GR-GV Nauki społeczne. Antropologia
Charlie Leduff, Praca i inne grzechy: prawdziwe życie nowojorczyków, przełożyła Kaja Gucio, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2021.
BUW Wolny Dostęp HD8083.N7 L43165 2021
„Ale to nie jest autobiografia. I tak za dużo ludzi je pisze. Ujawniam to i owo z własnej rodzinnej przeszłości, żeby samego siebie uwiarygodnić, pokazać wam, że każdy ma swoją historię, że prawie wszyscy pochodzą znikąd i że w każdej rodzinie jest kuzyn, do którego nikt się nie przyznaje. Ta książka traktuje właśnie o takich ludziach: zdecydowana większość to nowojorczycy, wszyscy należą do klasy pracującej.” (Wprowadzenie (w:) Charlie Leduff, Praca i inne grzechy: prawdziwe życie nowojorczyków, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2021, strona 10.).
Charlie Leduff jest amerykańskim pisarzem i reporterem, a także zwycięzcą Nagrody Pulitzera. Napisał uniwersalną książkę, którą dedykuje „niewidzialnym” pracownikom i mieszkańcom Nowego Jorku. Czyli tym, którzy może i marzą o sukcesie i karierze, ale na co dzień są m.in. zwykłymi ulicznymi mikołajami i handlarzami, sprzątaczkami, imigrantami, narkomanami i portierami. A także, tak jak Cary Hoffman i Steve Lippia interpretatorami Franka Sinatry. Praca i inne grzechy to opowieść o ludziach, dla których amerykański sen nie mieni się kolorami tęczy, a metropolia bywa najsmutniejszym miejscem na ziemi.
To także historia pana Maurica De Witt w czerwonym przebraniu, który bez stałego adresu zamieszkania pozuje do zdjęć.
„Jest taki uliczny Mikołaj, który pracuje na Piątej Alei w Rockefeller Center. W ręku ma dzwonek, a u boku czerwony komin z kieszonką na pieniądze. Ten święty mikołaj pracuje na kolanie.” (Ponura wizja mikołaja (w:) Charlie Leduff, Praca i inne grzechy: prawdziwe życie nowojorczyków, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2021, strona 37.).
„Nowy Jork jest jak kanapka z gównem. Im więcej masz chleba, tym słabiej czujesz gówniany smak, a to miasto całkiem by się posypało bez pieniędzy. Tym, którzy ich nie mają, pozostaje nadzieja, że pewnego dnia się dorobią. To dla nich jest ta książka.” (Wprowadzenie (w:) Charlie Leduff, Praca i inne grzechy: prawdziwe życie nowojorczyków, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2021, strona 12.).
Informacje o książkach przygotowała:
Dorota Bocian – Oddział Opracowania Zbiorów.
Propozycje tytułów książek przesłali:
Pracownicy Sekcji KBK – Oddział Opracowania Zbiorów.