Zawirowania w czasie pandemii spowodowały przesunięcie o rok naszego wyjazdu w ramach szkolenia Erasmus+ na Gran Canarię (jedną z Wysp Kanaryjskich). Jakby tego było mało 19 września (na 10 dni przed naszym wylotem) wybuchł wulkan na La Palmie i wokół wszystkich wysp pojawiły się chmury pyłów wulkanicznych mające wpływ na komunikację powietrzną oraz stan czystości powietrza. W końcu pokonując przeciwności i własne lęki związane z Covid-19 oraz erupcją wulkanu wyleciałyśmy 29 września 2021 r. do Biblioteki Uniwersytetu w Las Palmas na Gran Canaria (ULPGC).
Universidad de Las Palmas został założony w 1989 roku. Powstał pod wpływem presji społecznej, demonstracji i licznych petycji. Społeczność na Gran Canarii wywalczyła sobie uniwersytet na swojej wyspie i jest z tego faktu bardzo dumna. Najstarszą uczelnią wyższą na Wyspach Kanaryjskich jest Universidad de La Laguna (ULL) na Teneryfie (dekret założycielski pochodzi z 1792 roku).
Universidad de Las Palmas jest nowoczesną uczelnią i oprócz standardowych studiów trzy stopniowych, podyplomowych oraz różnych kursów prowadzi nauczanie on-line. Obecnie jest uczelnią z największą liczbą studentów na Wyspach Kanaryjskich.
Biblioteka Uniwersytetu (ULPGC) bardzo wspiera studentów i pracowników naukowych oferując oprócz tradycyjnych zasobów/zbiorów dostęp do nowych narzędzi dydaktycznych i mediów społecznościowych skupionych wokół uniwersytetu i nauki. Przekonałyśmy się o tym już pierwszego dnia będąc w sekcji informacji, która prowadzi 15 różnych blogów tematycznych między innymi:
– La calma lectora – blog Bibliotecznego Klubu Czytelniczego (to przestrzeń do wspólnego czytania). Organizują w ciągu roku 7 spotkań, z których każde prowadzone jest przez innego profesora filologii (lub znanych pisarzy i autorów).
– Lecturas archivadas – blog bibliotek, archiwów i muzeów Wysp Kanaryjskich (archiwizuje wydarzenia kulturalne, spotkania bibliotek publicznych/miejskich z obszaru Hiszpanii)
– Electra – blog dotyczący wyszukiwania w zasobach elektronicznych
– Espacio Violeta – blog lektur feministycznych i z zakresu gender studies.
Od trzech lat biblioteka organizuje wydarzenie Rock&Books w ramach którego odbywają się koncerty i promowanie czytelnictwa (wspólne czytanie książek). Jeden z bibliotekarzy występuje tam razem ze swoim z zespołem Los Coquillos. Podobno ich największy przebój „Boracho” pojawia się na każdym weselu na wyspach.
Oprócz blogów bibliotekarze wspomagają czytelników na czacie, udostępniają swój kanał na You Tube, gdzie umieszczane są na bieżąco filmy z wydarzeń bibliotecznych oraz czat grupowy na WhatsApp skupiający się wokół czytania, lektury i literatury (związany z klubem La calma lectora). Można tam umieszczać także zdjęcia przedstawiające osoby czytające lub miejsca związane z lekturą. W Hiszpanii wszystkie biblioteki mają WhatsApp służący do komunikowania się z bibliotekarzami.
Ciekawostką są umieszczone w różnych miejscach na terenie biblioteki rzeźby. Pierwsza wita nas przed wejściem do biblioteki.
Kolejne ustawione są w budynku. Idąc do wypożyczalni międzybibliotecznej mijamy nagiego mężczyznę opierającego się o barierkę na antresoli i spoglądającego z góry na czytelnię.
Oprócz czytelni biblioteka oferuje wspólne przestrzenie do pracy grupowej wyposażone w tablice i smart TV, do których bezprzewodowo można podłączyć laptopa lub dowolne urządzenie mobilne (podlegają wcześniejszej rezerwacji).
Sekcja międzybiblioteczna zajmuje się wypożyczaniem materiałów zarówno w ramach bibliotek hiszpańskich zrzeszonych w sieci REBIUN jak też bibliotek zagranicznych. W związku z czasochłonnym opracowywaniem faktur postanowiono, że w ramach sieci REBIUN wypożyczenia są bezpłatne.
Kolejnym miejscem, które odwiedziłyśmy była wypożyczalnia. Dowiedziałyśmy się, że za przetrzymanie książek nie naliczane są opłaty, tylko stosuje się blokadę konta czytelnika – 1 dzień przetrzymania, to 3 dni blokady. Wypożyczać można na 14 dni, dłuższej na święta i wakacje. Wypożyczane są również laptopy (1 dzień opóźnienia to 15 dni blokady), czytniki, tablety, długopisy cyfrowe. Na wydziale inżynierii można też odpłatnie wypożyczyć drukarkę. Wypożyczenia i zwroty tradycyjnych zbiorów są rejestrowane w programie Absys a e-zbiorów w e-BULibros.
Następnie zapoznałyśmy się z pracą działu gromadzenia. Tutaj nie ma egzemplarza obowiązkowego dla bibliotek. Materiały biblioteczne kupowane są w jednym egzemplarzu i według potrzeb wskazanych przez profesorów mogą zostać zwiększone do pięciu. Zbiory są wprowadzane w programie AbsysNet. Biblioteka otrzymuje również dary od osób prywatnych. W tym celu na stronie umieszczono formularz dla darczyńców, który po wypełnieniu jest przesyłany do bibliotekarza weryfikującego zaproponowane tytuły.
W czasie naszego pobytu trwały prace związane z uruchomieniem nowego projektu przy bibliotece – Travel Tech School (TTS) by Amadeus. To projekt pilotażowy szkoły zainicjowany przez kilku przedsiębiorców, którzy pragnęli połączyć promocję Wysp Kanaryjskich, turystyki i nowych technologii. Jedną z podstaw tego pomysłu jest nauczanie przez bodźce (okulary wirtualne). Celem jest stworzenie nowoczesnego sektora turystycznego na terenie wysp a potem całej Hiszpanii.
Kolejnego dnia w oddziale digitalizacji przedstawiono nam bardzo interesujące projekty stworzone samodzielnie przez bibliotekę lub we współpracy z innymi ośrodkami.
Portal MDC Memoria digital de Canarias (pamięć cyfrowa Kanarów). Dzięki temu portalowi biblioteka oferuje ogólny dostęp do wszystkich materiałów dotyczących Wysp Kanaryjskich. Zdigitalizowane zostały zbiory papierowe, płyty winylowe, kasety audio, kasety video, książki, zdjęcia, filmy. Zebrano wspomnienia najstarszych mieszkańców z wysp zapisane najpierw na kasetach audio. Na portalu umieszczono 11 kolekcji tematycznych.
Kolejny projekt został stworzony dzięki funduszom uzyskanym z UE. PAMEV – to wirtualna przestrzeń wykorzystująca trójwymiarowe modele okazów kopalnych z archipelagów Azorów, Madery, Wysp Kanaryjskich i Zielonego Przylądka (zbiory wydobywane z oceanu są skanowane w 3D). Celem projektu jest między innymi popularyzacja i rozpowszechnienie zbiorów paleontologicznych ULPGC. Przy tym programie pracowało dwóch studentów z uczelni.
BUscripto to narzędzie do odczytywania dokumentów. Digitalizowane dokumenty pisane odręcznie i trudne do odczytania są tutaj umieszczane i dzięki współpracy różnych osób zainteresowanych jest możliwe ich odszyfrowanie (transkrypcja online).
BUstreaming to platforma opracowana przez bibliotekę. Ta aplikacja oferuje multimedialny kanał rozpowszechniania, dzięki czemu cała społeczność uniwersytecka może konwertować i rozpowszechniać swoje filmy lub pliki audio, ułatwiając ich bezpośrednią konsultację. Bibliotekarz kontroluje to, co jest tam umieszczane. Zainteresowane osoby (profesorowie lub studenci) otrzymują kod dostępu i mogą wpisywać i umieszczać swoje materiały. Dostęp do nich może być pełny lub ograniczony.
W ramach obsługi repozytorium instytucjonalnego AccedaCRIS biblioteka korzysta także z programu antyplagiatowego TURNITIN. Przez program przepuszczane są wszystkie prace licencjackie, magisterskie i doktorskie pisane na ULPGC. Jeżeli program wyszuka podobne frazy w tekście, to informacja o tym przekazywana jest przez bibliotekarza do profesora promującego pracę.Podczas naszego szkolenia spotkałyśmy się z dużą życzliwością i otwartością pracowników ULPGC. Bardzo duże wrażenie zrobiło na nas dostosowanie oferty biblioteki do zmieniających się potrzeb czytelniczych.
A przede wszystkim wykorzystanie różnych możliwości technicznych do wspomagania środowiska naukowego na uniwersytecie.
Agata Mickiewicz, Magdalena Szymańska, Oddział Udostępniania