Tegoroczna, 51. konferencja LIBER, odbyła się w tradycyjnej formie (po dwóch latach bardzo udanych edycji zdalnych), w duńskim Odense, w dniach 6-8 lipca 2022 r.
Jej hasłem było Libraries in the Research and Innovation Landscape. Supporting, Partnering, Leading; większość wystąpień była poświęcona zagadnieniom otwartej nauki, która od lat jest jednym z priorytetów w pracach LIBER. Ze względu na miejsce, wszędzie towarzyszył nam profil Hansa Christiana Andersena (Odense jest jego rodzinnym miastem).
Trzy intensywne dni konferencji były wypełnione prezentacjami i warsztatami, nie zabrakło czasu na spotkania w kuluarach, rozmowy – za tym aspektem konferencji wszyscy byli najbardziej stęsknieni.
Konferencję rozpoczęło mocne wystąpienie Oksany Brui, przewodniczącej ukraińskiego stowarzyszenia bibliotekarzy i dyrektorki Biblioteki Politechniki Kijowskiej im. Ihora Sikorskiego, To survive and win: The library community in its resistance to Russia’s aggression against Ukraine. Brui przedstawiła w skrócie działalność bibliotek na Ukrainie sprzed inwazji Rosji w lutym 2022 (przypominając jednocześnie, że działania wojenne na Ukrainie mają miejsce od 2014 r.), poświęciła więcej uwagi zniszczeniom, jakich biblioteki doznały podczas działań wojennych. Zrujnowanych zostało ponad 300 bibliotek, z czego 19 całkowicie, 115 w znacznym stopniu, 124 w stopniu niewielkim. Biblioteki w czasie wojny pełnią funkcje schronów, centrów dla wolontariuszy, punktów wydawania posiłków dla ludności. Część z nich stara się utrzymać działalność biblioteczną w ekstremalnie trudnych warunkach (biblioteka publiczna w Charkowie zorganizowała stanowisko do wypożyczania książek w tamtejszym metrze); pojawiają się nowe typy usług – np. warsztaty terapeutyczne dla dzieci dotkniętych wojną.
-
- Oksana Brui
-
- i jej prezentacja
Czwartkowe obrady rozpoczęły się od niezmiernie interesującego wystapienie Karela Luybena, przewodniczacego EOSC Association, byłego rektora Uniwersytetu Technicznego w Delft i Narodowego Koordynatora Otwartej Nauki w Niderlandach, European Open Science Cloud: the road ahead . O Europejskiej Chmurze Otwartej Nauki rozmawiamy w środowisku bibliotek naukowych już od paru lat, jednak nadal jest ona pojęciem… mglistym. Celem wystąpienia prof. Karela Luybena było przybliżenie samej idei EOSC (środowisko udostępniające przestrzeń serwerową do publikowania, przetwarzania i ponownego wykorzystywania danych badawczych, w celu przyspieszenia badań i rozwoju, który się na nich opiera). W przyszłości EOSC powinien stać się “Web of FAIR data and services”, siecią danych i związanych z nimi usług, danych, które są łatwo odnajdywalne, otwarte, interoperacyjne/współdziałające i nadające się do ponownego wykorzystania. Obecnie znajdowanie zestawów danych badawczych jest utrudnione, bo chociaż istnieją już dla nich otwarte repozytoria, nadal znikoma część danych badawczych jest udostępniana publicznie. Najczęściej są przechowywane na prywatnych komputerach w laboratoriach.
W sesjach równoległych mieliśmy okazję posłuchać o doświadczeniach poszczególnych instytucji i krajów. Julien Roche, dyrektor biblioteki uniwersyteckiej w Lille (od 2022 r. pełni funkcję przewodniczącego LIBER) w wystąpieniu The role of research libraries in a national Open Science roadmap – the example of France przedstawił doświadczenia bibliotek francuskich we współtworzeniu i realizacji krajowej polityki otwartej nauki. BUW współpracuje z biblioteką Sorbony w ramach Sojuszu 4EU+ i jestesmy świadomi tego (a także patrzymy z pewną zazdrością), jak kwestie otwartej nauki są we Francji uregulowane.
W innej sesji trzy pracowniczki biblioteki Indiana University – Anna Marie Johnson, Alyssa Denneler i Amy Minix – w wystąpieniu Faking It ‘Til We Make It: Libraries Supporting Researchers in Systematic and Scoping Reviews przedstawiły model współpracy między badaczami i bibliotekarzami realizowany w ich macierzystej uczelni. Bibliotekarze, przygotowujący wyczerpujące przeglądy piśmiennictwa, stają się de facto współtwórcami artykułów naukowych.
Wystąpieniem zamykającym tegoroczną konferencję był wykład Darlene Cavalier reprezentującej School for the Future of Innovation in Society Arizona State University: Strengthening the Position of Libraries as Community Hubs for Citizen Science. Cavalier opisała praktyki amerykańskich bibliotek publicznych organizujących lokalne społeczności chętne do zaangażowania się w projekty badawcze. LIBER od lat traktuje citizen science – naukę obywatelską jako jeden z głównych obszarów swojego zainteresowania. W strukturze organizacji działa grupa robocza zajmująca się tymi zagadnieniami.
Nagrodę dla najlepszego postera otrzymał Olivier Blake, reprezentujący LIBER, za MES-CoBraD Platform: Data management processes, procedures, and protections.
LIBER Award for Library Innovation, nagroda ufundowana przez OCLC, którą nagradzane są konferencyjne prezentacje dotyczące najbardziej innowacyjnych zagadnień, trafiła do: Riitty Koikkalainen and Niko Partanena (National Library of Finland) za Supporting Sámi languages in digital services; Pascale Pauplin z Biblioteki Uniwersytetu Sorbońskiego za Open science and communities of researchers: the big gap in training. A case study at Sorbonne University oraz Mari Elisy Kuusniemi (Helsinki University Library) i Susanny Nykyri (Tampere University Library) za Data as a new research publication type: What could be the role of research libraries as service providers?.
W trakcie konferencji uczestnicy zostali zaproszeni do dyskusji o nowej strategii LIBER na lata 2023-2027. Spotkanie odbyło się w formule Knowledge Cafe, w nieformalnej atmosferze. Dyskusja, moderowana przez członków zarządu LIBER, koncentrowała się wokół celów zaproponowanych w nowej strategii: 1. libraries as engaged and trusted hubs – biblioteki jako zaangażowane i zaufane centra, 2. state of the art services – najnowocześniejsze usługi, 3. advancing open science – rozwój otwartej nauki. Ważne warunki do spełnienia, konieczne do osiągnięcia celów to: 1. upholding right and values – trzymanie się praw i wartości oraz 2. upskilling library workforce – podnoszenie kwalifikacji pracowników. Organizacja jest zainteresowana tym, jakie konkretne działania warto zaplanować dla realizacji wymienionych celów strategicznych. Każdy mógł zapisać własną propozycję na samoprzylepnej karteczce, każdy też mógł wypowiedzieć się na temat propozycji innych uczestników spotkania, przyklejając na wybranych karteczkach zielone lub czerwone kropki.
LIBER2022 w statystykach:
3 Keynote speakerów
2 dyskusje panelowe
12 sesji równoległych
10 warsztatów
12 posterów
59 wystawców
393 uczestników
1 zwycięzca #2Odense22 Twitter Competition
Przyszłoroczna konferencja LIBER ma się odbyć w Budapeszcie. LIBER zaprasza:
Anna Książczak-Gronowska, Oddział Usług Informacyjnych i Szkoleń
Anna Wołodko
Zdjęcia konferencyjne pochodzą z oficjalnego profilu LIBER w serwisie flickr, ich autorem jest Saif Shneyin (CC-BY)