W trakcie tygodniowego pobytu w Berlinie gościł nas Uniwersytet Humboldtów. Założony w 1810 r. przez króla Fryderyka Wilhelma III, jest obok Wolnego Uniwersytetu Berlińskiego i Berlińskiego Uniwersytetu Technicznego największą uczelnią w stolicy Niemiec.
W centrum miasta, niedaleko głównego kampusu i rzeki Sprewy opływającej słynną Wyspę Muzeów, stoi wybudowany z 2009 roku budynek Jacob und Wilhelm Grimm-Zentrum, który jest największą z dwunastu bibliotek Uniwersytetu Humboldtów. Gromadzi około 2,5 miliona materiałów bibliotecznych, z których większość znajduje się w wolnym dostępie.
Do biblioteki można wejść bez posiadania karty bibliotecznej – jest ona potrzebna tylko wtedy, kiedy czytelnik chce wypożyczyć książki do domu. Aby założyć kartę, powinien mieć ukończone 16 lat oraz mieć stały adres zamieszkania w Niemczech. Od czasu wprowadzenia systemu ALMA do rejestracji konieczne jest także podanie adresu mailowego. Każdy użytkownik dokonuje rejestracji poprzez wypełnienie formularza na stronie internetowej, po czym swoją kartę biblioteczną może odebrać w punkcie zapisów w bibliotece. Założenie karty bibliotecznej jest darmowe.
Osoby, które chcą tylko poczytać książki na miejscu i skorzystać z przestrzeni biblioteki nie muszą zakładać karty – muszą jednak zostawić swoje torebki i plecaki w szafkach, a potrzebne przedmioty wnieść w przezroczystej plastikowej torbie.
Ciekawostka!
W Informatorium dyżury ma raz/dwa razy w miesiącu każdy pracownik biblioteki. Upłynnia to przepływ informacji, uwrażliwia bibliotekarzy na realia pracy z czytelnikiem i integruje pracowników.
Miejsca w największej, wielopoziomowej czytelni Grimm-Zentrum zwykle zarezerwowane są dla pracowników i studentów Uniwersytetu Humboldtów. Jest to tzw. HU home zone, z której pomiędzy 9:00 a 19:00 w dni powszednie oraz przez cały weekend korzystają tylko osoby związane z uniwersytetem. Obejmuje ona wszystkie miejsca do pracy od pierwszego do szóstego piętra biblioteki. W tym czasie osoby spoza uniwersytetu mogą korzystać z mniejszych czytelni na parterze, a także z miejsc pomiędzy regałami wolnego dostępu. Jacob und Wilhelm Grimm-Zentrum próbowało w zeszłym roku całodobowego otwarcia biblioteki, niestety wysokość rachunków i dość małe zainteresowanie skłoniły je do powrotu do standardowych godzin otwarcia (9:00-22:00)
Na ostatnim piętrze biblioteki znajduje się czytelnia ogólna, w której, podobnie jak w BUW, udostępniane są materiały do korzystania tylko na miejscu.
Ciekawostka!
Jeśli osoby przebywające w czytelni chcą zrobić sobie przerwę od pracy, powinny zostawić na swoim stoliku Pausenscheibe – kartę, która pokazuje po jakim czasie wrócą na swoje miejsce. Jeśli dana osoba nie wróci po wyznaczonym przez siebie czasie, jej stolik może zająć następny czytelnik.
Przez cztery dni zwiedzałyśmy bibliotekę oraz spotykałyśmy się z pracownikami wszystkich działów Jacob und Wilhelm Grimm-Zentrum, co pozwoliło nam na dłuższe i satysfakcjonujące rozmowy o sposobie funkcjonowania biblioteki, ale także o systemie ALMA, co będzie bardzo pomocne w przyszłym roku! Piątego dnia wycieczki wyruszyłyśmy na zorganizowane przez Humboldt oprowadzanie po Universitätsbibliothek Berlińskiego Uniwersytetu Technicznego – przestrzenią biblioteczną bardzo zbliżonej do BUW.
Poniżej kilka rozwiązań z obu bibliotek, które bardzo nam się spodobały!
Self-check w Jacob und Wilhelm Grimm-Zentrum, z którego książki przejeżdżają do pomieszczenia na tyłach informacji wstępnej i są automatycznie segregowana do pojemników odpowiadającym konkretnym działom; następnie zostają w wypożyczalni (jeśli egzemplarz jest zamówiony) lub jadą windą na konkretne piętro, gdzie odbierają je pracownicy wolnego dostępu.
Regulowane stoliki do pracy w Jacob und Wilhelm Grimm-Zentrum!
Wykorzystanie betonowej przestrzeni kolumn na umieszczenie na nich kolorowych planów pięter oraz wskazówek, jak dojść np. do toalety (Universitätsbibliothek Berlińskiego Uniwersytetu Technicznego).
Pokoje pracy indywidualnej oraz pokoje do pracy indywidualnej dla rodziców z dziećmi (każdy rodzic ma oddzielne pomieszczenie, w którym znajduje się biurko do pracy oraz przestrzeń dla dziecka).
A na koniec – zdjęcia ze zwiedzania Berlina. W końcu nie samymi bibliotekami człowiek żyje!
Klaudia Kołodziejczyk, Sandra Moczulska, Oddział Udostępniania