Widok kościoła Sacre Coeur w Paryżu; Cylkow, Ludwik (1877-1934); Paryż ; 1904; 558 x 453 mm; litografia barwna kredkowa, tuszem; papier; rycina nowoczesna.
Sesja naukowa Litografia i techniki druku płaskiego w Polsce po 1900 (Bydgoszcz, 22-23 października) była kolejną odsłoną wieloletniego projektu Wielość w jedności, poświęconego warsztatowym technikom graficznym w XX wieku, którego głównym motorem jest niestrudzona starsza kustosz Działu Grafiki Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy – Barbara Chojnacka. Tegoroczna edycja, poświęcona litografii ukazała, jak bardzo różnorodna i złożona jest ta jedna z najmłodszych technik graficznych. Referaty teoretyków – badaczy historii litografii, skupiły się na indywidualnych wyborach artystów krajowych z „ojcem polskiej litografii”, Leonem Wyczółkowskim na czele oraz zagranicznych (m.in. Pablo Picasso), a także na osiągnięciach poszczególnych środowisk artystycznych (krakowskiego, warszawskiego, czy łódzkiego). Pokazy praktyków – artystów czynnie uprawiających litografię – nie tylko przybliżyły uczestnikom współczesną scenę twórczą, ale także wprowadziły ich w tajniki wykonywania litografii barwnej na płytach metalowych (algrafia), na marmurze i na drewnie (mokulito), czy odbijania ze starych matryc.
Komin parowca; Olszewski Marian Kazimierz (1861-1915); Lwów, 1912; 490 x 340 mm; litografia tuszem i prószona; papier szaro-zielony; rycina nowoczesna.
Sesja była idealnym uzupełnieniem trzech wystaw, które można było oglądać w Bydgoszczy do 6 grudnia. Wśród prezentowanych dzieł znajdowały się także zbiory udostępnione przez naszą Bibliotekę. Wystawa, nosząca ten sam tytuł, co konferencja, była przeglądem prac polskich litografów od 1900 roku po czasy współczesne. Obrazowała nie tylko zmienne na przestrzeni dziejów podejście do kwestii formalnych (użycie koloru, rozmiar kompozycji, które „rosły” wraz z upływem dziesięcioleci), ale przede wszystkim tematyczne i stylistyczne – od nastrojowych prac twórców młodopolskich, po eksperymentalne z 2. połowy XX wieku. Aneks do wystawy poświęcony został wyłącznie litografii Leona Wyczółkowskiego. Obok rozlicznych prac z różnych okresów twórczości (artysta uprawiał litografię przez ponad 30 lat), można tu również zobaczyć oryginalny kamień i prasę litograficzną. Samym matrycom graficznym (drewnianym klockom, miedzianym płytom, kamieniom litograficznym i wszystkim innym tworzywom wykorzystywanym przez coraz bardziej kreatywnych twórców) poświęcona była trzecia ekspozycja, Grafika gra sztuki, przygotowana przez prof. Dorotę Folgę-Januszewską
Wszystkie wydarzenia włączone zostały do programu Międzynarodowego Triennale Grafiki – Kraków 2015. Tych, których ominęła bydgoska konferencja, być może ucieszy fakt, że przygotowywana jest publikacja zbierająca wygłoszone referaty.
Urszula Dragońska