BuwLOG

Kategoria: obiekt miesiąca

Za-pi-ski cesarzowej

Strona tytułowa starej książki z fragmentem notatki odręcznej.

Ze względu na burzliwe losy naszej biblioteki, w zbiorach Gabinetu Starych Druków posiadamy bogatą kolekcję rossików. Wśród nich znajduje się druk autorstwa cesarzowej Katarzyny II. Katarzyna II przeszła do historii nie tylko jako jedna z najpotężniejszych władczyń w historii świata, ale również jako mecenas kultury rosyjskiej. W trakcie swojego długiego panowania objęła opieką literaturę rosyjską,…

Octavii Pisani Astrologia Sev Motvs, czyli interaktywny atlas astronomiczny z 17 wieku

papierowe astrolabium

W kolekcji Gabinetu Zbiorów Kartograficznych BUW, obok atlasów geograficznych, znajdują się również atlasy astronomiczne. Wśród nich jest jeden wyjątkowy, określany jako atlas „interaktywny”. Autorem tego niezwykłego dzieła jest Ottavio Pisani (1575-1637), urodzony i działający w Neapolu matematyk i kartograf.  Atlas, któremu Pisani poświęcił 10 lat życia, został wydany w 1613 roku w Antwerpii w oficynie…

O czym może opowiedzieć pusta koperta?

zbliżenie na czerwoną lakową pieczęć z odciśniętą ozdobną pieczęcią, dół pieczęci jest przełamany

Koperta jako źródło do badań sfragistycznych, heraldycznych i genealogicznych. Wśród zbiorów rękopiśmiennych znajdują się czasem materiały, które na pierwszy rzut oka niosą ze sobą mało informacji, w związku z czym badacze nie zwracają na nie uwagi. Do takich zaniedbanych źródeł należą puste koperty zarówno korespondencji prywatnej, jak i urzędniczej. Trudność włączenia ich w obieg naukowy…

Przedsiębiorcze warszawianki, czyli nieco o pannach Tańskich

Rycina przedstawiająca siedząca kobietę w XIX wiecznej sukni.

Dzisiejszemu warszawiakowi nazwisko Hoffmanowej kojarzy się zapewne jedynie z patronką jednego z bardziej znanych stołecznych liceów. I jest to skojarzenie słuszne, aczkolwiek znacznie zubożające postać i dorobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej (1798-1845). Nie bez przyczyny placówka edukacyjna o 150-letniej tradycji, do początku lat 60-tych XX wieku kształcąca jedynie dziewczęta, nosi imię Klementyny. To właśnie wykształcenie…

„Szczęśliwy poeta, któremu los pozwoli mieć takiego tłumacza!” Poezje Ady Negri w przekładzie Marii Konopnickiej (Warszawa 1901)

Stare książki leżące na stole.

Miniony rok 2022, ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej jubileuszowym Rokiem Marii Konopnickiej w związku ze 180-leciem jej urodzin, przyniósł liczne wydarzenia naukowe i popularyzatorskie, dzięki którym lepiej poznaliśmy życie, osobowość i twórczość jednej z najwybitniejszych pisarek w historii literatury polskiej. W licznych publikacjach przypomniano, że twórczyni „Roty” i baśni „O krasnoludkach i sierotce Marysi” to…

Benedykt Dybowski „O Syberyi”

Odręcznie zapisana kartka papieru.

Benedykt Tadeusz Dybowski był wyjątkowo ważną postacią dla europejskiej zoologii, a jego długie, liczące prawie sto lat życie, pełne było niezwykłych wydarzeń i dramatycznych zwrotów akcji. Wiele z nich wciąż pozostaje tajemnicą, mimo dużej liczby poświęconych mu publikacji, głównie w formie wspomnień i pamiętników.[1] Zagadki zaczynają się już od próby ustalenia daty i miejsca urodzenia…

Wspomnienia Izabeli Moszczeńskiej-Rzepeckiej

Skan maszynopisu.

Ostatnie dwie dekady XIX w. przyniosły istotne zmiany w obrazie polskiego społeczeństwa, a wśród nich już nie tylko sporadyczny, lecz intensywny i zakrojony na szeroką skalę udział kobiet w aktywności inteligencji zawodowej. Łączyło się to zasadniczo z ogólną sytuacją społeczno-gospodarczą w kraju, umożliwiającą zaangażowanie w szeregi inteligencji również kobiet. Niektóre z nich kształciły się w…

„Nie wiadomo kto, nie wiadomo komu, nie wiadomo kiedy księgę tę podarował…”

Fragment starego graduału.

Niedawna kwerenda zagranicznego użytkownika skłoniła Gabinet Zbiorów Muzycznych do priorytetowego opracowania dla bazy RISM (przez Ewę Hauptman-Fischer) interesującego i cennego rękopisu PL-Wu RM 10172, zapewne z końca XVI w., zawierającego cztery cykle mszalne (ośmiogłosowy i trzy sześciogłosowe), z których dotąd zidentyfikowany był tylko jeden. Baza RISM, dzięki systemowi kodowania incipitów muzycznych, potrafi dokonać identyfikacji anonimowych…

Jak znaleźć unikat, czyli fragmentologia à la lata 30-ste

Czarno-białe zdjęcie rozłożonych, zadrukowanych kart

Mamy w Gabinecie Starych Druków BUW obiekt wyjątkowy. To wyklejone z oprawy karty tzw. „Katechizmu łotewskiego” (Catechismus catholicorum – Iscige pammacischen, Wilno 1585), najstarszej zachowanej książki w języku łotewskim. Odkrycia dokonał w 1931 r. Kazimierz Piekarski, historyk książki i bibliograf, ówczesny kierownik Oddziału Starych Druków Biblioteki Narodowej, który przeglądając zbiory BUW, zauważył intrygującą zawartość w…