Malta jest bardzo atrakcyjnym krajem zamieszkania dla emerytów ze Zjednoczonego Królestwa. W autobusach często można usłyszeć ich narzekania. Z myślą o nich w Republice Malty cofnięto Brexit. Językami urzędowymi są maltański i angielski (a mógł być np. włoski), ruch lewostronny, gniazdka elektryczne typu brytyjskiego, walutą euro.
Wśród stałych mieszkańców (rezydentów) Malty w 2021 roku ponad 22% stanowiły osoby urodzone w innych krajach i ten odsetek rośnie. Również na Uniwersytecie spotkałyśmy bibliotekarzy z wielu krajów europejskich, etatowych pracowników, nie stażystów Programu Erasmus.
Organizator naszego Staff Week miał oryginalny pomysł przyjęcia aplikacji bibliotekarzy tylko z jednego kraju, z Polski. Z naszego punktu widzenia to w ogóle nie było atrakcyjne. W sytuacji polskiego bibliotekarstwa znakomicie się orientujemy, współpracujemy ze sobą i bardziej nas interesują punkty widzenia z innych stron świata.
Pracownicy biblioteki uniwersyteckiej byli nas bardzo ciekawi. Przedstawili nam szalenie interesujące i profesjonalne prezentacje. Szkoda, że nasze zaplanowano tylko dla kierownictwa. Nieobojętne, że najwyższe funkcje pełnią tam mężczyźni mimo przewagi kobiet wśród zatrudnionych. Może dlatego zabrakło miejsca na „bratanie się”.
Mały kraj – duży uniwersytet
Jedyny Uniwersytet tego małego kraju chwali się swoją międzynarodowością – 12% z 11,5 tys. studentów jest obcokrajowcami (na UW niecałe 7%, na Oxfordzie 46%) i zbiorami Biblioteki, która dysponuje imponującym budżetem 2,5 mln. euro na e-zasoby. Prenumeruje najdroższe bazy artykułów naukowych. W tym roku po raz pierwszy w historii istnienia zasobów elektronicznych stanęła przed problemem dopasowania życzeń naukowców do budżetu. I na razie się zastanawia. Nigdy wcześniej nie kasowała prenumerat. Raczej starała się rozreklamować mało wykorzystywane bazy.
Szkolenia i promocja zasobów są priorytetowymi zadaniami biblioteki. W 2022 roku 2,3 tys. studentów wzięło udział w 251 sesjach szkoleniowych. W maju 2023 już przekroczono te wielkości.
Naukowcy UM nie muszą publikować w Repozytorium instytucjonalnym, ale tylko te artykuły liczą się przy wewnętrznej ewaluacji. Pozycje z Repozytorium są indeksowane w Google Scholar, dzięki czemu większość akademików UM ma konta w Google Scholar i ORCID.
Biblioteka pracuje w systemie Alma (a wcześniej w Primo, odkąd powstał). Z katalogiem i platformą e-learningową spięty jest Leganto – program do tworzenia listy lektur. Bibliotekarze bardzo chwalą sobie raporty Almy, ale katalogowanie uznają za niełatwe. Podobne odczucia miały koleżanki z Biblioteki Jagiellońskiej, z którymi stażowałyśmy.
Kataloguje się tam według przepisów AACR2, ale dla niektórych dziedzin stosuje się odrębne klasyfikacje: klasyfikacja Betty Moys (1968) dla prawa, klasyfikacja Jeannette Murphy Lynn (1954) dla publikacji katolickich i własna klasyfikacja dla Melitensia oparta na LCC. Te stare już przepisy są według katalogerów bardziej adekwatne do zbiorów od współczesnych aktualizacji.
Najtrudniejszą łamigłówką jest katalogowanie publikacji nieksiążkowych, o nieprzewidzianej w instrukcjach zawartości, jak np. teczka z zabawkami do diagnozowania kompetencji językowych dzieci The new Reynell Developmental Language Scales : complete set.
Zbiory specjalne
Instytucje dodają sobie powagi sięgając daleko do historii w poszukiwaniu swoich korzeni. UM przypisuje sobie pochodzenie od kolegium jezuickiego założonego tu w 1592 roku, a w 1769 przejętego przez Zakon Maltański. Na razie nie ma dowodów na ciągłość działalności od neolitu.
Kto miał Maltę ten miał władzę na Morzu Śródziemnym. Historia archipelagu jest ciągiem kolejnych podbojów. Zbiory Archiwum UM odzwierciedlają ambicje kolonizatorów i walkę Maltańczyków o swoją kulturę i samostanowienie: spuścizna Mikiela Antona Vassalli (1794-1829) autora słownika maltańsko-włosko-łacińskiego (1796), dzienniki Paolo Pullicino (1815-1890) reformatora szkolnictwa, pisane na zmianę w 6 językach, prace Ninu Cremona (1880-1972) propagatora języka maltańskiego, autora maltańskiego słownika technicznego, zielniki Guido Lanfranco (1930–2021) botanika i badacza folkloru, dokumenty Agathy Barbara (1923-2002) pierwszej kobiety w parlamencie Maltańskim i pierwszej kobiety na stanowisku prezydenta.
Przekonałyśmy się, że punktualność nie jest priorytetem maltańskich linii lotniczych ani autobusowych. Bibliotekarze uniwersyteccy zaś łamią stereotypy o mieszkańcach krajów południowych. Eleganccy, elokwentni i kompetentni ciężko pracują na wizerunek swojej firmy świadcząc usługi na najwyższym poziomie.
Matylda Filas, Joanna Maciejewska, Gabinet Dokumentów Życia Społecznego