P Język. Literatura
Kurt Vonnegut, Suzanne McConnell, Zlituj się nad czytelnikiem: zasady twórczego pisania, przełożył Tomasz Bieroń, Poznań: Zysk i s-ka Wydawnictwo, copyright © 2023.
BUW Wolny Dostęp PN189.V66165 2023
Czy można nauczyć się pisać książki? Otóż można. Wystarczy znaleźć sobie genialnego nauczyciela, albo przeczytać pewien genialny poradnik…
Kurt Vonnegut Jr. jest bez wątpienia genialny. Amerykański pisarz i publicysta. Znany jako autor książek science fiction i twórca literatury postmodernistycznej. W BUW, książki tego pisarza znajdą Państwo bez najmniejszego problemu. Jedną z jego najpopularniejszych powieści jest „Rzeźnia numer pięć”, która nigdy by nie powstała, gdyby nie pewien znaczący fakt z życia autora. Otóż Kurt Vonnegut Jr. jako amerykański żołnierz niemieckiego pochodzenia trafił podczas II wojny światowej do niewoli niemieckiej. Związane z tym traumatyczne przeżycia stały się zaczynem wspomnianej powieści.
Oprócz pasji pisarskiej miał jeszcze inną, wartą podkreślenia. Z powodzeniem prowadził warsztaty dla przyszłych autorów i jako wytrawny nauczyciel wzbudzał sympatię wśród studentów.
W 1966 roku na warsztatach pisarskich w Iowa wypowiedział do uczestników słynne słowa: „Pisz jak człowiek. Pisz jak pisarz.”
Z kolei, Suzanne McConnell to amerykańska pisarka, eseistka, poetka. Była uczennicą Kurta i jednocześnie jego przyjaciółką na dobre i na złe. Gdy zobaczyła go po raz pierwszy, pomyślała o nim, że jest zabawny. W prezencie ślubnym dostała od niego wazon z dmuchanego szkła. Byli nierozłączni i nigdy nie stracili ze sobą kontaktu. Dopiero śmierć pisarza zburzyła wszystko.
Dwójka pisarzy i jedna książka. Świetna od początku do końca. To poradnik dla marzycieli, którzy chcieliby opisywać i publikować swoje historie… Niech inspiracją dla nich będą słowa Suzanne:
„Patrząc z obecnej perspektywy na zadania, które Vonnegut dawał studentom na warsztatach pisania, widzę, że ważniejsze od rzemiosła pisarskiego było nauczenie nas samodzielnego myślenia, sprawdzenie, kim jesteśmy, co kochamy, czego się brzydzimy, co nas porusza i co nas kręci.
Moją ambicją jest to, aby zawarte w tej książce słowa Vonneguta w podobny sposób wpłynęły na moich czytelników.” (Kurt Vonnegut, Suzanne McConnell, Zlituj się nad czytelnikiem: zasady twórczego pisania, Poznań: 2023, strona 20.)
Nauki i wskazówki mistrza zawarte w książce są bezcenne. Wystarczy sięgnąć po lekturę, by przekonać się o tym błyskawicznie 🙂
„Łatwiej jest usuwać świetne fragmenty, jeśli ktoś wierzy, że potrafi napisać jeszcze lepsze. Nigdy nie traćcie tej wiary! Tam, skąd to przyszło, jest tego więcej!
Powtarzajcie sobie, że p r z y c i n a n i e ma posłużyć całości tekstu!” (Kurt Vonnegut, Suzanne McConnell, Zlituj się nad czytelnikiem: zasady twórczego pisania, Poznań: 2023, strona 356.).
G-GF Q R-V Geografia. Nauki matematyczne, przyrodnicze i stosowane
Daria Jęczmińska, Blizny, które mówią więcej niż słowa: samouszkodzenia nastolatków: zrozum, wesprzyj, pomóż…, Warszawa: psychologiadziecka.org, 2022.
BUW Wolny Dostęp RJ506.S44 J43 2022
„Mniej więcej w wieku 12 lat wszystko zaczęło się psuć. Zaczęłam opuszczać lekcje, miałam problemy z zachowaniem i ocenami. W tym czasie moi rodzice się rozwodzili. Było bardzo ciężko. W domu trwała III wojna światowa. Zaczęłam czuć się coraz bardziej przygnębiona i zaczęłam się samookaleczać.” (Daria Jęczmińska, Blizny, które mówią więcej niż słowa, Warszawa: 2022, strona 111.).
Na stronie redakcyjnej książki został umieszczony bardzo ważny komunikat:
„Ta książka nie może zastąpić porady lekarskiej, psychologicznej i leczenia. Każda osoba wymagająca opieki medycznej powinna skonsultować się z odpowiednim lekarzem lub terapeutą”.
W 2021 roku Rzecznik Praw Dziecka zlecił wykonanie badania określającego jakość życia dzieci i młodzieży. Z ogólnopolskiego badania naukowego wynika, że 12% uczniów klas 6. szkół podstawowych nie odczuwa zadowolenia z życia. Zaś 44% uczniów klas 2. szkół średnich często lub zawsze ma wszystkiego dość. Ponadto, młodzi ludzie bardzo często bywają smutni, bardzo często są zdania, że źle wyglądają i bardzo często czują się samotni… W dodatku w 2021 roku wśród młodzieży nastąpił drastyczny wzrost zachowań samobójczych…
Dzieci znajdują przeróżne sposoby na to, aby sobie radzić z rozczarowującą je rzeczywistością…
Ból fizyczny ma im pomóc w radzeniu sobie z bólem emocjonalnym i z odbiorem negatywnych wydarzeń. A zadawanie sobie bólu potrafi przynieść poczucie ulgi i spokoju. Krótkotrwałe. Decyzja o samookaleczeniu się wywoływana jest zazwyczaj przez poczucie winy, smutek, przytłoczenie, lęk, frustrację, złość na siebie lub innych, niską samoocenę, samoobwinianie się.
„Samookaleczenie jest zachowaniem umyślnym. Nie dochodzi do niego w wyniku przypadku. Człowiek dokonuje go z własnej woli, choć zdarzają się sytuacje, że nie własnoręcznie, ale przy pomocy innych osób. W literaturze opisane są przypadki, szczególnie wśród młodzieży, że dwie lub więcej osób kolejno lub jednocześnie rani się nawzajem.” (Daria Jęczmińska, Blizny, które mówią więcej niż słowa, Warszawa: 2022, strona 30.).
Książka psycholog Darii Jęczmińskiej jest dla tych wszystkich, którym zależy na zrozumieniu problemu samouszkodzeń wśród młodzieży. W książce oprócz treści teoretycznej, omówienia procesu samookaleczania się i leczenia nastolatków znajdą Państwo również strategie pomocne w rozładowaniu złych emocji.
Zapraszam do lektury, jeśli szukają Państwo odpowiedzi na pytania:
Co poradzić nastolatkowi, który chce przestać się okaleczać, ale nadal ma ochotę się zranić? Co można zrobić zamiast tego?
K J Prawo. Nauki polityczne
Timothy Snyder, O tyranii: dwadzieścia lekcji jak stawiać opór, ilustracje: Nora Krug, przekład: Bartłomiej Pietrzyk, Kraków: Jednym słowem Znak, 2023.
BUW Wolny Dostęp JC495.S69165 2023
„W dobie internetu każdy jest wydawcą, więc każdy ponosi też po części prywatną odpowiedzialność za publiczne poczucie prawdy.” (Timothy Snyder, O tyranii : dwadzieścia lekcji jak stawiać opór, Kraków: 2023, (strona 71.).
Książka „O tyranii” nakładem krakowskiego wydawnictwa ukazała się w 2017 roku. Natomiast wydanie z 2023 roku jest zgoła inne, nietuzinkowe. Jest bowiem wydaniem graficznym. O ilustracje do książki zadbała Nora Krug. I są to ilustracje niezwykłe. Dlatego też, zachęcam Państwa do wizyty w BUW i odszukania na półce zobrazowanej książki Snydera. Timothy Snyder jest amerykańskim historykiem i wykładowcą. „O tyranii” jest lekcją historii, która udowadnia nam, że rządy tyranów zawsze prowadzą do tragedii i ludzkich dramatów. Nikt z nas nie powinien autorytaryzmu traktować z obojętnością, ponieważ przyzwolenie na zło jest dla niego pożywką i pozwala mu rosnąć w siłę.
„Reżimy autorytarne mają zazwyczaj do dyspozycji specjalne oddziały policyjne, których zadaniem jest rozpraszanie chcących protestować obywateli, a także tajną policję między innymi pozbywającą się dysydentów i innych ludzi wskazanych jako wrogowie.” (Timothy Snyder, O tyranii : dwadzieścia lekcji jak stawiać opór, Kraków: 2023, strona 40.).
20 lekcji historii autorstwa T.Snydera w wersji graficznej:
- Nie bądź z góry posłuszny.
- Broń instytucji.
- Strzeż się państwa jednopartyjnego.
- Weź odpowiedzialność za oblicze państwa.
- Pamiętaj o etyce zawodowej.
- Miej się na baczności przed organizacjami paramilitarnymi.
- Jeżeli musisz nosić broń, bądź ostrożny.
- Wyróżniaj się.
- Dbaj o język.
- Wierz w prawdę.
- Bądź dociekliwy.
- Nawiązuj kontakt wzrokowy i prowadź niezobowiązujące konwersacje.
- Uprawiaj politykę w sensie fizycznym.
- Chroń swoje życie prywatne.
- Wspieraj słuszne sprawy.
- Ucz się od ludzi z innych krajów.
- Nasłuchuj niebezpiecznych słów.
- Gdy nadejdzie niewyobrażalne, zachowaj spokój.
- Bądź patriotą.
- Bądź tak odważny, jak potrafisz.
H GN1-673 GR-GV Nauki społeczne. Antropologia
Daniel Susskind, Świat bez pracy: jak technologia i automatyzacja zmienia nasze życie i jak powinniśmy na to zareagować, tłumaczenie: Stanisław Wójtowicz, Warszawa: Wydawnictwo WEI, 2022.
BUW Wolny Dostęp HD6331.S86165 2022
Faktem jest, że technologia i automatyzacja ingerują w nasze życie i nikt nie pyta nas o to, czy nam się to podoba. To się po prostu dzieje (no, może nie tak do końca po prostu 😉 ). Czy to oznacza, że sztuczna inteligencja ma coraz większą władzę nad nami i zupełnie nas zdominuje? Przerażająca wizja, w której maszyny zastępują człowieka i odbierają mu pracę towarzyszy nam od dziesiątek lat… Rynek pracy ulega nieustającym zmianom i przeobrażeniom (przy okazji, zachęcam do przeczytania historii znanej jako „Wielki Kryzys Końskiego Łajna” – strona 23 i kolejne).
A na przykład, co Państwo powiedzą, na taki scenariusz, w którym świat bez pracy staje się światem wygody i dobrobytu, a nie biedy i bezrobocia? Czy czwarta rewolucja przemysłowa może okazać się naszym technologicznym rajem? Czy dzięki niej nie będziemy musieli pracować aż tyle, a praca zarobkowa przestanie być podstawowym warunkiem przeżycia? Wszystko jest możliwe, ale nie bez reorganizacji świata, szeregu przygotowań, stosownych regulacji i odpowiedzialnych decyzji. Czy w związku z tym, człowiek jest gotowy na to, aby nauczyć się funkcjonować w nowej i totalnie zdigitalizowanej przestrzeni i co ważne, zarządzać nią? Wiele pytań i wątpliwości. Książka Daniela Susskinda analizuje przyszłość opartą na potędze sztucznej inteligencji. Przed nami galopujący postęp, którego raczej nie da się zahamować. Jak odnaleźć harmonię i sens życia w nowej rzeczywistości, w której praca nie będzie najważniejsza i której będzie zdecydowanie mniej? Czy będziemy mieć więcej czasu dla siebie, a jeśli tak, to czy będziemy umieli z niego rozsądnie korzystać? No i wreszcie, jak będzie wyglądał powszechny dostęp do środków niezbędnych do życia skoro nie wystarczy dla wszystkich miejsc pracy? Potrzebna jest zatem usankcjonowana koncepcja, która pozwoli sprawiedliwie dystrybuować zasoby zapewniające nam dostatnią codzienność. Pamiętają Państwo takie powiedzenie, które mogłoby stracić na znaczeniu: „Bez pracy nie ma kołaczy”?. I to by się miało zmienić? Przysłowiowe kołacze bez ograniczeń?…Utopia, czy realna perspektywa?
„Kiedy zacząłem badać problem przyszłości, moim głównym obiektem zainteresowania była „praca”. Chciałem wiedzieć, co postęp technologiczny będzie oznaczać dla ludzi, którzy obecnie wykonują zadania w zamian za pensję: od księgowych i murarzy, przez nauczycieli i osoby wyprowadzające psy, po prawników i ogrodników. Co tak naprawdę się z nimi stanie? Odpowiedź, do której – nie bez oporów – doszedłem, czytelnik miał szansę poznać, czytając tę książkę: trudno uciec od wniosku, że zmierzamy w kierunku świata, w którym ludzie będą mieli mniej pracy do wykonania. Groźba technologicznego bezrobocia jest realna.” (Daniel Susskind, Świat bez pracy: jak technologia i automatyzacja zmienia nasze życie i jak powinniśmy na to zareagować, Warszawa: 2022, strona 206-207.).
M N Muzyka. Architektura. Sztuki piękne
Magdalena Laskowska, Wyspiański: szkicowniki i rysunki w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie, Kraków: Muzeum Narodowe w Krakowie, © 2023.
BUW Wolny Dostęp NC312.P63 W972 2023
„Wyspiański miał swój indywidualny sposób rozmowy. Oprócz bowiem zwykłego sposobu konwersacji, używał także do „rozmowy” ołówka. Omawiając jakąś kwestię trudniejszą rysował różnymi liniami przed słuchającym swój sąd lub zapatrywanie. Sposobu tego używał także wtedy, gdy ktoś niejasno swój pogląd mu przedstawiał. Wtedy podawał mówiącemu ołówek i mówił zawsze z największą uprzejmością: „Proszę pana narysować mi to, co pan mówił, z rysunku to ja zrozumię” – tak zagadnięty, zwykle zdumiony, spoglądał na Wyspiańskiego i kończył rozmowę. „Pan się dziwi, że można kwestię jakąś rysunkiem jeszcze jaśniej przedstawić? Tak, można” – objaśniał Wyspiański swego interlokutora”. (Magdalena Laskowska, Wyspiański: szkicowniki i rysunki w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie, Kraków: 2023, strona 19.).
Stanisław Wyspiański był nazywany czwartym wieszczem polskim. Spełniał się również w roli artysty malarza, projektanta mebli, także w roli grafika i rysownika. Książka Magdaleny Laskowskiej zafascynowanej pracami mistrza odkryje przed Państwem geniusz jego rysunków. A prawdą jest, że spuścizną artysty są setki rysunków, które on sam z właściwą sobie starannością układał w specjalne teki rysunkowe. Warte zaakcentowania jest również to, że Muzeum Narodowe w Krakowie jest posiadaczem największej kolekcji szkicowników i rysunków Stanisława Wyspiańskiego. I to właśnie dzięki bezcennym zbiorom muzealnym mógł powstać ten przepiękny katalog, który dziś Państwu prezentuję. Publikacja zawiera dwanaście szkicowników i grup rysunków ułożonych chronologicznie. Przy każdym obiekcie katalogowym znajdą Państwo podstawowe informacje o tytule, miejscu i czasie, w którym dzieło zostało wykonane, a także notę zawierającą parametry techniczne, sygnaturę, napisy, numery inwentarzowe, udział w wystawach, reprodukcje i bibliografię. Zaś na stronie 220 katalogu można zobaczyć „Portret własny artysty” z 1890 roku wykonany na papierze ołówkiem.
Informacje o książkach przygotowała:
Dorota Bocian – Oddział Opracowania Zbiorów.
Propozycje tytułów książek we współpracy z Dorotą Bocian przesłali:
Pracownicy Sekcji KBK – Oddział Opracowania Zbiorów.