Raz w roku pojedź w miejsce, w którym nigdy nie byłeś
Dalajlama
Doświadczenia wynikające z codziennych podróży pociągami podmiejskimi nauczyły mnie, że zazwyczaj warto wybrać się w podróż o jeden pociąg wcześniej. Dzięki temu, wraz z Klaudią, wyruszyłyśmy w naszą podróż do Budapesztu już w nocy z soboty na niedzielę.
Mówi się, że nie ma przypadków. Są tylko znaki. W czasie podróży okazało się, że postąpiłyśmy słusznie, ponieważ w wyniku nieznanych nam komplikacji, pociąg miał dotrzeć do stacji docelowej z około 3-godzinnym opóźnieniem. Dzięki temu, po prawie 12-godzinnej podróży, mogłyśmy sobie pozwolić na długi poranny spacer po czeskim Brzecławiu.
Kolejne dni upływały nam wśród zabytkowych murów Egyetemi Könyvtár és Levéltár (Biblioteka Uniwersytecka i Archiwum) w Budapeszcie. Warto pamiętać, że Uniwersytet Loránda Eötvösa jest jednym z najlepszych uniwersytetów na Węgrzech. Historia uczelni sięga 1635 roku – została założona w Trnawie na Słowacji. Początkowo składała się z dwóch wydziałów, ale stopniowo były do niego dodawane kolejne. W 1777 roku uniwersytet został przeniesiony do Budy, a w 1784 roku do Pesztu. W 1950 roku dokonano reorganizacji – wydział Teologii został odłączony, a pozostałej części nadano imię fizyka Loránda Eötvösa.
Sama biblioteka została założona przez Miklósa Oláha, arcybiskupa Ostrzyhomia, w 1561 roku. Biblioteką uniwersytecką stała się wraz z założeniem uniwersytetu w Trnawie, a następnie trafiła do Budy i Pesztu wraz z uczelnią. Budynek, w którym się obecnie znajduje zbudowano w 1876 roku.
Chociaż całe wnętrze biblioteki jest piękne, to szybko się okazało, że Czytelnia Główna zapiera dech w piersi. Ma ponad 200 m2, a sufit, tak jak w BUW, jest szklany. Freski namalowane w Czytelni stworzył Károly Lotz.
Biblioteka Uniwersytecka jest trzecią co do wielkości w Budapeszcie (zbiory obejmują około 2 miliony dokumentów). Do 1949 roku można było znaleźć w niej książki obejmujące wszystkie dyscypliny wykładane na uniwersytecie, ale finalnie ograniczono się do historii świata od średniowiecza do czasów wczesnonowożytnych oraz religii i historii religii. Pozostałe książki można odnaleźć w bibliotekach wydziałowych.
Kolekcja starych druków biblioteki ELTE jest częścią Narodowej Kolekcji Dziedzictwa Kulturowego na Węgrzech i jest uznawana w całej Europie. Kolekcja zawiera:
- 185 kodeksów (14 z nich z Bibliotheca Corviniana),
- 1 200 inkunabułów,
- 11 000 woluminów pochodzących z XVI wieku,
- 15 000 woluminów z okresu baroku oraz 75 000 pochodzących z XVIII wieku.
W zbiorach biblioteki, wśród rękopisów i rzadkości znajduje się kilka zabytków wczesnego języka węgierskiego, średniowiecznych statutów, patentów cechowych, rękopisów autografów wybitnych osób, rycin i map.
Każdy dzień naszego pobytu w Budapeszcie był wypełniony najróżniejszymi aktywnościami. Zarówno tymi związanymi z biblioteką, jak i nastawionymi na poznawanie tamtejszej kultury i zabytków.
Ciekawostka #1
Od momentu wyjazdu z Polski każda z nas pokonała pieszo około 120 km.
Pierwszego dnia oczarowała nas wycieczka po bibliotece. Dzięki naszej przewodniczce mogłyśmy poznać historię tego miejsca i poczuć jego atmosferę.
Kolejne dni były wypełnione aktywnościami związanymi z konkretnymi oddziałami biblioteki. Dużym zaskoczeniem dla nas było to, że oddział akwizycji mogłyśmy poznać dzięki pani pochodzącej z Polski. Pomogła nam poznać zasady pozyskiwania książek do bibliotek uniwersyteckich, współpracy między biblioteką główną, a bibliotekami wydziałowymi, zasady związane z wypożyczeniami międzybibliotecznymi. Niestety, pod względem pozyskiwania nowych książek biblioteki węgierskie nie są w dobrej sytuacji. Egzemplarze obowiązkowe trafiają w minimalnym nakładzie do Biblioteki Narodowej, z której na drodze konkursu może je pozyskać, jako jedna z wielu chętnych, biblioteka uniwersytecka, w której gościłyśmy. Nasz dostęp do egzemplarzy obowiązkowych wzbudził westchnienie zazdrości wśród pracowników wszystkich oddziałów.
Ciekawostka #2
Pozyskiwanie książek, które na pewno będą przydatne dla studentów wspomaga prosty formularz INEEDABOOK.
Ze względu na to, że obie pracujemy na co dzień w Oddziale Udostępniania byłyśmy przede wszystkim zainteresowane tym, jak wygląda praca z Czytelnikami. Na początku poznałyśmy jak wygląda praca “od kuchni”, na stanowisku łączącym zapisy i informację wstępną.
Do biblioteki ELTE, oprócz studentów, może zapisać się każdy kto wyrazi taką chęć. Studenci mogą dokonać zapisu online. Następuje to dzięki systemowi NEPTUN, który jest do pewnego stopnia odpowiednikiem naszego systemu USOS.
Kto się może zarejestrować:
https://konyvtar.elte.hu/index.php/en/university-library/registration
Równie ciekawym punktem wycieczki były wędrówki po magazynach biblioteki. Można je odnaleźć na wielu piętrach budynku i nie będzie przesadą stwierdzenie, że przypominają labirynt i podobno naprawdę można się tam zgubić. Użytecznym ułatwieniem jest mała winda, którą można transportować książki pomiędzy piętrami.
Ciekawostka #3
ELTE Könyvtár WebApp to aplikacja internetowa opracowana przez bibliotekę. Zastępuje kartę biblioteczną i oferuje szereg dodatkowych usług. Zapewnia możliwość przejścia przez bramkę wejściową, zawiadamia o możliwości odbioru materiałów zamówionych z magazynu, umożliwia wypożyczanie książek bez konieczności kontaktu z bibliotekarzem, śledzenie historii konta, ustawienie powiadomień o zbliżającym się terminie zwrotu, dokonania prolongaty. Studentom ELTE pozwala na rejestrację online i prolongatę konta.
Jak wiadomo, Erasmus to również doskonała okazja do poznania nowego kraju i jego kultury.
Nasi ulubieńcy z Budapesztu:
Jako Prawdziwe Bibliotekarki poczułyśmy się w obowiązku, aby znaleźć i zwiedzić bibliotekę, która gości na wielu listach TOP 10 najpiękniejszych bibliotek w Europie. Główny oddział biblioteki znajduje się w XIX-wiecznym neobarokowym pałacu Wenckheim. Wnętrze biblioteki dosłownie zapiera dech w piersiach. Wejście dla zwiedzających jest płatne, ale biblioteka Ervina Szabó jest biblioteką publiczną, jest więc dostępna dla wszystkich czytelników za darmo.
Ogród zoologiczny i botaniczny sięga swoją historią do 1866 r. i jest najstarszym tego typu miejscem na Węgrzech. Rozległy teren zachwyca swoją architekturą oraz możliwością bliskiego obcowania ze zwierzętami. Do tej pory nie spotkałyśmy ogrodu zoologicznego, w którym byłoby możliwe spacerowanie wśród małych kangurów!
Wyspa świętej Małgorzaty znajdująca się na Dunaju, to fantastyczne miejsce dla każdego, kto potrzebuje relaksu. Została sztucznie utworzona w 1950 r. w wyniku prac związanych z regulacją Dunaju. Można tam odnaleźć wiele obiektów sportowych, hoteli, klubów oraz restauracji. Jednak przede wszystkim jest to miejsce, w którym można odpocząć na łonie natury. Główną atrakcją wyspy jest multimedialna fontanna, która każdego wieczoru rozświetla okolice wejście na wyspę. Byłyśmy oczarowane całą wyspą, co w kontekście tego artykułu ma szczególne znaczenie, ponieważ polecenie odwiedzenia jej dostałyśmy od jednej z koleżanek z naszej biblioteki, za co serdecznie dziękujemy!
A na koniec kilka wspomnień z Budapesztu.
Agnieszka Śliwczak i Klaudia Kołodziejczyk, Oddział Udostępniania
Pies bibliotekarzem! To są nowe, światowe trendy. BUW nie może zostawać w tyle!
Dobrze by było, pieski są fajne;).