Pasja zbierania. Aparaty fotograficzne

Fotografia, a więc i aparaty fotograficzne, są w moim życiu więcej niż przygodą – były i są moim wyborem zawodowym i pasją. Przyszło nam żyć w czasach szalonego rozwoju technologicznego, gdzie takie zainteresowanie siłą rzeczy związane jest ze śledzeniem nowości i refleksją nad przemijaniem form i rozwiązań technicznych.
Po ukończeniu szkoły fotograficznej podjęłam pracę w Zakładzie Polifoto i tam nabyłam orientacji w rozmaitości modeli. Zdarzało się, że klienci przynosili aparaty fotograficzne, by je “naprawić”… a wystarczyło wyjąć klisze. Kontakt z aspektami technicznymi zainspirował mnie do głębszego poznawania tajników budowy aparatów fotograficznych.
Mój pierwszy aparat – Zenit E – zakupiłam za pierwsze ciężko zarobione pieniądze przy zrywaniu czereśni w wakacje – jeszcze w szkole średniej. Kolekcjonowanie aparatów rozpoczęło się od egzemplarzy, które mi podarowywano. Pierwszy otrzymałam od szwagra – był to popularny wśród amatorów z “demoludów” radziecki aparat Smiena. Potem siostra podarowała mi aparaty radzieckie podróbki niemieckich Leica – Fed i popularną Zorkę. Rozmaite modele przynosiły mi koleżanki, jak również osoby z innych oddziałów biblioteki.

Pasja na całe życie. Autorka w swoim obiektywie.

Kolekcje aparatów fotograficznych powiększyłam też dzięki Profesorowi Mieczysławowi Matejakowi, który pewnego dnia odwiedził nasz oddział i z zachwytem patrzył na moją skromną kolekcję, zdeponowaną na regale w pracowni. Oznajmił mi, że może mi pomóc ją powiększyć. Przynosił swoje aparaty i kamery, twierdząc, że je lepiej spożytkuję, a w muzeum i tak nie chcieli ich przyjąć. Pozostałe aparaty i kamery zdobywałam na bazarach, targach, od sąsiadów, pozbywających się, np. wypranego przez nieuwagę sprzętu.
Kolekcja obejmuje aparaty analogowe, mieszkowe, cyfrowe, lustrzanki, polaroidy, kamery, lampy błyskowe, szklane negatywy, aparat breloczek, zapalniczka i pendrive, jak również pierwszy cyfrowy aparat zakupiony do naszej pracowni, oraz powiększalnik, na którym pracowano jeszcze w starym gmachu BUW, a po przeprowadzce służy już tylko jako eksponat. Dodatkowo w kolekcji znajduje się ponad 90-letnia obcinarka do zdjęć, znaleziona na strychu dziadka koleżanki oraz aparat szpiegowski, taki sam jaki używał J23 w filmie Stawka Większa niż życie. Większość aparatów jest sprawna.
Nie bez powodu moje zbiory eksponuję w pracowni Oddziału Rozwoju Zasobów Elektronicznych BUW – kolekcja aparatów wprawia w zachwyt praktykantów przychodzących na szkolenia, uczestników szkolnych i zagranicznych wycieczek oraz zaglądających do nas pracowników biblioteki.

Automatyczne Zenity były trudniejsze w produkcji, a więc i droższe. Z tego powodu w 1966 zaprezentowano nowy model – Zenit E. Prosta konstrukcja Zenita E okazała się bardzo wytrzymała i niemal bezawaryjna, dlatego aparat doczekał się wielu następców i sąsiednich modeli. Model 122. wyprodukowany w liczbie prawie 2 milionów egzemplarzy. Zenit 12XP – aparat fotograficzny produkcji radzieckiej, produkowany w latach 1983-1992. Małoobrazkowa lustrzanka jednoobiektywowa.

Aparat analogowy Praktica (BCA) - marka aparatów fotograficznych produkowanych w drezdeńskiej fabryce Kamera Werke od 1949 r. jako następcy produkowanej od 1938 r. lustrzanki małoobrazkowej Praktiflex.

Duży stary, wielkoformatowy, klasyczny, starożytny aparat 4x5 cala ze skórzanym czarnym mieszkiem i obiektywem z migawką. Odziedziczyłam go po zakończeniu pracy w Polifoto. Aparat fotograficzny retro SOLIDA RECORD Franka mieszkowy (1962 4x4 6x6). Kiev Vega z obiektywem Industar M3,5/23 z etui,dodatkowo 2 kolorowe filtry.Jest to radziecki aparat zwany szpiegowskim, produkowany do 1962 r. Taki aparat używano w serialu Stawka większa niż życie.

Kijew prawdziwy legendarny aparat dalmierzowy z czasów ZSRR. Aparat Zorki 4, z ostatniej serii tych aparatów, późna wersja PM1880 z 1973 r. wraz z obiektywem Industar-50. Aparat Zorki 4, z lat 70-tych z ostatniej serii tych aparatów, wersja eksportowa PM1870 z 1969 roku wraz z obiektywem Jupiter-8 ( 1956). W 1933 powstała pierwsza, "miniaturowa" jak na owe czasy, lustrzanka na błonę zwojową o nazwie Exakta. EXA 0 (wersja 1.7) z obiektywem Trioplan 1: 2.9 / 50 V Meyer-Optik Goerlitz (rok produkcji: od kwietnia 1956 - do maja 1959, Niemcy),wielki rarytas - aparaty te wycofano.

Kamery - Porst Reflex, 1973,stara, legendarna rosyjska kamerka, marki LOMO 215 Super 8; kamera Admira 8F, 8 mm, Meopta; kamera VHS Blaupunkt z całym wyposażeniem.

W 1961 powstaje Smiena 6 z obiektywem Triplet 43 o ogniskowej 40 mm, ale o jasności f 1:4. Smiena 6 była produkowana do 1969 r. Smiena 8 pojawiła się w sprzedaży w 1963 r. Aparat te produkowano w latach 1973-86 na Białorusi w Mińsku w zakładach BeŁomo. FED Mikron (ФЭД Микрон) jest to połówkowy aparat produkowany w ZSRR w latach 1967-85 w łącznej liczbie około 110.000 sztuk.

Druh to pierwszy polski aparat produkcji Warszawskich Zakładów-Optycznych, który można było nabyć w Polsce. Produkowany w latach 1959-1967. FC 100 Time – niemiecki aparat (1972-1982).

Aparat Analogowy Canon AF35M II (38mm 1:2,8), wprowadzony na rynek w roku 1979 jako pierwszy kompakt Canona z autofocusem.

Aparat Fed 5b lata 70-80 XX w. z najwyższej półki, aparat fotograficzny PRAKTI z czasów PRL (1960-63), lustrzanka małoobrazkowa Exa, wyprodukowana w 1961 r. przez Ihagee Dresden, YASHICA MINISTER-D, początek produkcji 1964 r. (Made in Japan).

Lomo LC-A Aparat legenda. W 1991 r. został skonstruowany przez wiedeńskich studentów. Seria małoobrazkowych połówkowych aparatów Olympus PEN została zaprojektowana w 1959 r. przez Yoshihisa Maitani. PEN EE został wdrożony do produkcji w 1961 r. Rzadki aparat cyfrowy OLYMPUS, jeden z pierwszych generacji. Aparat OLYMPUS był pionierem w dziedzinie fotografii cyfrowej. Aparat ten był naszą pierwszą „cyfrówką” zakupiona dla pracowni reprograficznej.

Klasyk - aparat analogowy NAIKEI 1000, aparat fotograficzny Canomatic i in.

Kodak Instamatic 133 X - rok 1970, Niemcy, Pineng PN 919 - kompaktowy aparat wyposażony w obiektyw 28 mm o jednej przysłonie F8 i jednym czasie migawki 1/125s. Ciekawostką tego aparatu jest możliwość włączenia trybu panoramy, co pozwala na zdjęcia w formacie 13x36mm.

Aparat Kiev 30, szpiegowski aparat retro, szklane klisze, statyw metalowy ciężki. Wałek do zdjęć i szczypce używany w naszej pracowni jeszcze na starym gmachu.

Aparat breloczek,  aparat zapalniczka (bardzo ciekawy gadżet wypatrzyłam go na bazarze), aparat pendrive sprawny.

Powiększalnik Wega firmy Muller u. Wetzig Dresden Spezial Fabrik. Firma powstała w 1899 r., a sam powiększalnik prawdopodobnie został wyprodukowany w latach 20. XX wiek i używany był w starym gmachu BUW w pracowni reprograficznej. Po przeprowadzce służy już tylko jako eksponat.

Tekst i zdjęcia: Jadwiga Antoniak-Sadlakowska, Oddział Rozwoju Zasobów Elektronicznych