Biblioteka im. Wacława Borowego (wcześniej Biblioteka Instytutu Literatury Polskiej i Instytutu Kultury Polskiej im. W. Borowego) jest jedną z czterech bibliotek funkcjonujących w ramach Wydziału Polonistyki UW. Ulokowana jest w Gmachu Polonistyki (przed wojną była to siedziba Zakładu Chemii i Mineralogii) na kampusie centralnym, obok Pałacu Kazimierzowskiego.
Prof. Stanisław Frybes tak opisuje początki powojennej Polonistyki i jej biblioteki:
W dniu 20 stycznia 1945 r., a wiec bezpośrednio po wyzwoleniu Warszawy na teren Uniwersytetu dotarł, idąc piechotą samotnie przez ośnieżone gruzy, mieszkający wówczas w Zalesiu pod Warszawą profesor Wacław Borowy. Następnego dnia przedstawił On na odprawie wojskowej w Muzeum Narodowym znaną sobie dobrze sytuację warszawskich księgozbiorów, które od listopada 1944 r. osobiście z największym poświeceniem ratował i zabezpieczał: przez dziesięć dni, do czasu powrotu dyrektora Biblioteki Uniwersyteckiej, stał na czele ekipy zabezpieczającej zbiory, mieszkającej w piwnicy i pracującej w najcięższych warunkach. Wśród książek Biblioteki Uniwersyteckiej znajdował się, ukryty tam przed Niemcami w okresie okupacji, księgozbiór Seminarium Historii Literatury Polskiej.
Księgozbiór trafił do Gmachu Porektorskiego (obecnie siedziba Instytutu Historii Sztuki), w którym przewidziano pomieszczenie dla Seminarium. Uratowany, ale zdekompletowany przedwojenny księgozbiór Biblioteki Seminarium, bez katalogów i inwentarzy, powiększył się wówczas m.in. o ofiarowane przez Bibliotekę Jagiellońską zbiory dubletów, które przywiózł powracający do Warszawy profesor Julian Krzyżanowski.
Zarys organizacji Biblioteki Seminarium przedstawił prof. Borowy w projekcie prac Seminarium na rok akademicki 1949/50 i rok 1950 przyjmuje się jako oficjalną datę powstania Biblioteki. 16 października 1990 r., w czterdziestą rocznicę śmierci Wacława Borowego, Bibliotece Instytutu Literatury Polskiej nadano jego imię.
Nazwy i obowiązki statutowe biblioteki zmieniały się wraz z przemianami organizacyjnymi Wydziału Polonistyki. W 1976 r. powstała Katedry Kultury Polskiej, która przekształciła się w Instytut, w roku akademickim 2009/2010 rozpoczął działalność Instytutu Polonistyki Stosowanej. Obecnie księgozbiór służy jako naukowo-dydaktyczna baza biblioteczna dla Instytutu Literatury Polskiej, Instytutu Kultury Polskiej i Instytutu Polonistyki Stosowanej. W strukturze organizacyjnej podlega bezpośrednio Dziekanowi Wydziału Polonistyki. W pracy bibliotekarskiej kierujemy się wskazaniami, które nakreślił prof. Julian Krzyżanowski w Uwagach o studiach Polonistycznych z roku 1939, wydanych przez Uniwersyteckie Studium Polonistyczne: Czym elementy przyrody martwej lub żywej dla różnych odmian przyrodnika, tym są książki dla polonisty, ich poznanie otwiera mu wrota świata zjawisk literackich od najprostszych do najbardziej skomplikowanych, od najpospolitszych do najrzadszych.
Biblioteka gromadzi, przechowuje i udostępnia książki, czasopisma, wydawnictwa audiowizualne i elektroniczne dotyczące literaturoznawstwa (teoria i historia literatury, krytyka literacka, komparatystyka oraz obszary interdyscyplinarne, np. socjologia literatury) i kulturoznawstwa (historia i antropologia kultury, socjologia i antropologia współczesności, historia i antropologia teatru, medioznawstwo, antropologia audiowizualności i filmoznawstwa oraz animacji kultury). Integralną część zbioru stanowią teksty literackie. W księgozbiorze znajdują się podstawowe publikacje z nauk pokrewnych: historii, filozofii, religioznawstwa, pedagogiki, psychologii, bibliologii. Zbiory dotyczące literatury i kultury powszechnej włączane są do kolekcji w wyborze.
Publikacje gromadzone są z uwzględnieniem potrzeb i zainteresowań badawczych pracowników naukowo-dydaktycznych oraz doktorantów oraz zgodnie z programem studiów.
Obecnie księgozbiór liczy ponad 90 000 dokumentów. Do szczególnie cennych należą, co prawda reprezentowane w skromnej liczbie, starodruki oraz bogaty księgozbiór XIX i początków XX wieku. Wśród 56 starodruków znajdziemy woluminy z oficyny Didotów, Michała Grölla czy Drukarni Mitzlera de Kolof. Oto przykład ozdobnego wydania, Publiusza Wirgiliusza Marona Księgi Wszytkie, opublikowanego nakładem Krzysztofa Bogumiła Nicolai w 1754 r.:
W pierwszym tomie Nowych Aten Benedykta Chmielowskiego z 1745 roku, zatytułowanym Teolog w Boskich Rzeczach Idiota…
uważny czytelnik znajdzie hasło, dzięki któremu ta pierwsza polska encyklopedia zyskała szczególną sławę:
Księgozbiór zawiera kilka numerów „Monitora”, jednego z pierwszych polskich czasopism:
Wśród druków nowszych znajdziemy zarówno publikacje o ciekawej proweniencji, na przykład ze zbiorów pijarskich:
jak i oryginalne typograficznie druki młodopolskie:
Czytelnia jest ogólnie dostępna, wszystkich zainteresowanych czytelników zapraszamy od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-19.00, w soboty od 10.00 do 18.00.
Z wypożyczalni mogą korzystać pracownicy, doktoranci, magistranci oraz studenci III roku studiów licencjackich.
Studenci lat I-II korzystają z możliwości wypożyczeń „na noc” i wypożyczeń weekendowych.
Biblioteka udostępnia też zbiory w ramach wypożyczeń międzybibliotecznych.
Czytelnicy mają możliwość podłączenia swoich komputerów w czytelni i korzystania z Internetu.
Biblioteka w 2017 roku udostępniła w czytelni 24 458 publikacji.
Opisy katalogowe pełnego księgozbioru dostępne są w programie MAK w postaci pięciu baz:
książek, czasopism, publikacji drugiego obiegu, starodruków oraz oddzielnego zasobu, zawierającego opisy publikacji Włodzimierza Wysockiego i prac poświęconych jego
twórczości (to przekazany bibliotece zbiór prof. Jadwigi Sawickiej, która była znawczynią twórczości rosyjskiego barda). Biblioteka nadal utrzymuje także alfabetyczny katalog kartkowy druków zwartych. Katalogi komputerowe dostępne są na dwóch stanowiskach lokalnych w pokoju katalogowym, na dwóch komputerach w czytelni oraz w Internecie, na prowadzonej od 1995 roku stronie: www.bilp.uw.edu.pl, która ponadto jest źródłem informacji o działalności biblioteki, katalogach i sprawach bieżących. Tu znajdziemy również linki, które kierują do ważnych dla użytkowników stron, m.in. BUW, BN, Biblioteki IBL PAN czy Federacji Bibliotek Cyfrowych oraz do wspólnego katalogu bibliotek Wydziału Polonistyki FIDKAR.
Na stronie biblioteki czytelnik znajdzie udostępnione od 2001 r., wówczas po raz pierwszy w Polsce, zdigitalizowane czasopisma: „Chimerę”, wychodzącą w latach 1901-1907 oraz „Tygodnik Ilustrowany” z lat 1859-1865.
Wszystkich zainteresowanych dziejami prasy zachęcamy do korzystania z Bibliografii historii prasy polskiej, udostępnionej nam przez dr Cecylię Gajkowską. Czytelnicy Biblioteki im. W. Borowego mają możliwość poznawania najnowszych publikacji w postaci stałych wystaw nowych nabytków. Organizujemy wystawy poświęcone bieżącym i historycznym wydarzeniom społeczno–kulturalnym, w tym także dotyczącym Polonistyki UW. Do cyklicznych przedsięwzięć należą prezentacje publikacji kandydatów i finalistów nagrody NIKE.
W marcu tego roku prezentowaliśmy naszym gościom wystawę poświęconą 50-leciu wydarzeń z 1968 roku.
Czytelnicy mają możliwość kontaktu z Biblioteką im. Wacława Borowego za pomocą poczty elektronicznej: borowy.polon@uw.edu.pl, a ostatnio również poprzez Facebooka: Biblioteka im. Wacława Borowego.
Biblioteka gromadzi wszystkie publikacje książkowe pracowników Instytutów: Literatury Polskiej, Kultury Polskiej oraz Polonistyki Stosowanej. Szczególne wśród nich miejsce zajmują egzemplarze zaopatrzone w dedykacje ofiarowane bibliotece. Na koniec kilka przykładów owych dedykacji naszych Autorów/Czytelników:
Tekst: Marzena Franke
Zdjęcia: Jerzy Franke