Międzynarodową konferencja „Explicitus est liber – dziedzictwo sztuki drukarskiej do roku 1800”, zorganizowały Biblioteka Naukowa PAU i PAN w Krakowie oraz Archiwum i Biblioteka OO. Karmelitów na Piasku. Jej celem była kompleksowa refleksja nad zagadnieniami związanymi z rozwojem i dziedzictwem sztuki drukarskiej – starych druków, czyli publikacji wydanych do roku 1800, a będących obiektami badań wielu dziedzin.
Sam pomysł zdobienia krawędzi kart książki zrodził się znacznie wcześniej – już w średniowieczu malowano brzegi kart, przede wszystkim w celu ozdoby, a czasem również dla zaznaczenia przynależności do czyjegoś księgozbioru (w tym celu malowano lub wyciskano herb bądź inicjały właściciela). Nieco później zaczęto je złocić i puncować a w wieku XVII po raz pierwszy zastosowano tę interesującą technikę, w fachowej literaturze określoną „malowaniem pod złotym brzegiem”.
Wykład wprowadzający w tematykę i zarys głównych tendencji przedstawił prof. Jerzy Kaliszuk, kierownik Pracowni Wiedzy o Dawnej Książce IHN PAN. Głównym wątkiem jego wystąpienia było „życie po życiu” rękopisów, o którym przeważnie decydowała nie ich treść a forma: to głownie te kodeksy, które były wykonane z pergaminu, otrzymywały – od introligatorów! – szansę na przetrwanie jako elementy oprawy. Kart pergaminowych, szczególnie z rękopisów muzycznych, które zazwyczaj miały większy format i jednocześnie szybciej się zużywały w czasie codziennego wykorzystania w kościołach i klasztorach podczas mszy i liturgii godzin, szczególnie chętnie używano jako obłożenia okładzin kodeksów – czy to wykonanych z desek czy z bardziej wiotkich i kruchych materiałów jakim były papier czy tektura.
Temat konferencji „Księgozbiory historyczne mniejszości religijnych i etnicznych” okazał się przysłowiowym „strzałem w dziesiątkę”. Do wygłoszenia referatów zostali bowiem zaproszeni specjaliści zajmujący się problematyką nieobecną lub z różnych przyczyn pomijaną w badaniach proweniencyjnych. Powszechnie wiadomo, że do czasów II wojny światowej tereny ówczesnej Polski były zamieszkiwane przez liczne mniejszości etniczne i religijne.
O Obrembskim mogę powiedzieć z całą pewnością jedno: bardzo lubił pisać po książkach. Sporządzał notatki na różne tematy na kartach tytułowych, czystych stronach na początku lub na końcu tomu, na marginesach.
Konferencja „Sens ikony. Sens świata” miała na celu upamiętnienie dr Iriny Tatrovej, ale także kontynuację jej naukowych poszukiwań.
W odniesieniu do dokumentów ulotnych efemeryczne i trwałe to pozorny oksymoron. Wytworzone dla doraźnych celów efemery mają krótkotrwałą wartość użytkową. Ale zgromadzone i uporządkowane mogą stać się cennym materiałem źródłowym do badań interdyscyplinarnych.
Na kaliskiej konferencji wystąpiłam z referatem pt. „Wyzwanie dla bibliotekarza: jak opracować Informator przydatny Czytelnikowi?” Zaprezentowałam w nim przygotowaną w tym roku zaktualizowaną wersję Informatora o zasobie Gabinetu Rękopisów BUW.
Dwie, sąsiadujące ze sobą praskie biblioteki (Miejska Biblioteka Publiczna oraz Biblioteka Narodowa) gościły bibliotekarzy i archiwistów muzycznych na tegorocznym kongresie IAML, odbywającym się 24–29 lipca 2022. Pandemia wydłużyła czeskim kolegom przygotowania; początkowo konferencja planowana była na 2020 rok! Społeczność IAML jest szczerze wdzięczna bibliotekarzom z Pragi, że się nie poddali i dwukrotnie przesuwali termin konferencji.
Dlaczego akurat Graz? Podczas dotychczasowych podróży służbowych wiele dobrego słyszałam o skanerze do kolekcji historycznych tzw. „Grazer Buchtisch”, wymyślonym i skonstruowanym w BU Graz, dlatego pomyślałam, że warto wybrać się do miejsca, w którym tak twórczo myśli się o zbiorach specjalnych.